Yr Aifft
Gwlad Arabaidd yng Ngogledd Affrica, rhan o'r Dwyrain Canol, yw Gweriniaeth Arabaidd yr Aifft neu'r Aifft (Arabeg مصر, sef Misr, neu Másr yn dafodiaith yr Aifft). Er bod y wlad yn Affrica, cyfrifir Gorynys Sinai, i'r dwyrain o Gamlas Suez, yn rhan o Asia. Mae rhan fwyaf o bobl yr Aifft yn byw ar lannau Afon Nîl (40,000 km²). Ond mae'r rhan fwyaf o'r wlad yn rhan o ddiffeithdir y Sahara, ac felly â dwysedd poblogaeth isel iawn.
.svg) | |
 | |
| Math |
gwladwriaeth sofran, Gwlad drawsgyfandirol, un o wledydd môr y canoldir, gwlad  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl |
Ptah, Mizraim |
|
| |
| Prifddinas |
Cairo |
| Poblogaeth |
94,798,827 |
| Sefydlwyd |
|
| Anthem |
Bilady, Bilady, Bilady |
| Pennaeth llywodraeth |
Moustafa Madbouly |
| Cylchfa amser |
UTC+2 |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol |
Arabeg |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol |
Gogledd Affrica, Y Dwyrain Canol, De-orllewin Asia |
| Gwlad |
Yr Aifft |
| Arwynebedd |
1,010,407.87 ±0.01 km² |
| Gerllaw |
Y Môr Canoldir, Afon Nîl |
| Yn ffinio gyda |
Swdan, Libia, Israel, Llain Gaza, Bir Tawil |
| Cyfesurynnau |
27°N 29°E |
| Gwleidyddiaeth | |
| Corff deddfwriaethol |
Parliament of Egypt |
| Swydd pennaeth y wladwriaeth |
President of Egypt |
| Pennaeth y wladwriaeth |
Abdel Fattah el-Sisi |
| Swydd pennaeth y Llywodraeth |
Prime Minister of Egypt |
| Pennaeth y Llywodraeth |
Moustafa Madbouly |
 | |
| Ariannol | |
| Cyfanswm CMC (GDP) |
235,369 million US$ |
| CMC y pen |
2,412 US$ |
| Arian |
Egyptian pound |
| Cyfartaledd plant |
3.338 |
| Mynegai Datblygiad Dynol |
0.696 |
Mae'r wlad yn enwog am ei hanes hynafol a'i hadeiladau trawiadol o gyfnod yr Hen Aifft er enghraifft pyramidiau Cheops (Khufu) a Khafre, Teml Karnak, Dyffryn y Brenhinoedd a lleoedd eraill. Heddiw, ystyrir mai'r Aifft yw canolbwynt gwleidyddol a diwylliannol y Byd Arabaidd.
Yn dilyn 18 diwrnod o brotestio ledled y wlad ymddiswyddodd yr Arlywyd Hosni Mubarak sydd yn briod gyda hanner Cymraes, Suzanna Mubarak ar 11 Chwefror, 2011 gan drosglwyddo pwer y wlad i'r Llu Arfog.
DaearyddiaethGolygu
HanesGolygu
Yr Hen AifftGolygu
Roedd yr Hen Aifft yn wareiddiad a ddatblygodd ar hyd canol a rhan isaf Afon Nîl o tua 3150 C.C. hyd nes iddi ddod yn dalaith Rufeinig Aegyptus yn 31 C.C. Roedd yn ymestyn tua'r de o aber Afon Nîl hyd at Jebel Barkal ger y pedwerydd cataract. Ar brydiau roedd yr Aifft yn rheoli tiriogaethau ehangach.
Iaith a DiwylliantGolygu
Arabeg yw'r iaith swyddogol yn yr Aifft. Hyd at yr 16 ganrif, siaradid hefyd yr iaith Gopteg yno, disgynydd iaith yr Hen Aifft (yr Hen Eiffteg).
