Bae Penrhyn
Ardal a phentref fechan ym Mwrdeisdref Sirol Conwy yw Bae Penrhyn (Saesneg: Penrhyn Bay) (Cyfeirnod AO: SH8281). Saif ar yr arfordir gerllaw Rhiwledyn, rhwng Llandudno a Llandrillo-yn-Rhos. Mae'n rhan o gymuned Llandudno a phlwyf Llanrhos. Yn wreiddiol, Penrhyn oedd enw'r graig i'r dwyrain o Fae Llandudno (a elwir heddiw yn y Trwyn y Fuwch neu Little Orme), ond wrth i'r lle ddatblygu daeth yr enw Bae Penrhyn i olygu'r datblygiadiadau newydd a'r bae sydd i'r dwyrain o Drwyn y Fuwch (Gogarth Fach).[1] Gyferbyn iddo (hynny yw, i'r dwyrain o Fae Penrhyn) saif Ochr y Penrhyn (Saesneg: Penrhynside’').[2]
| |
Math |
pentref ![]() |
---|---|
| |
Daearyddiaeth | |
Sir |
Conwy ![]() |
Gwlad |
![]() |
Cyfesurynnau |
53.31°N 3.77°W ![]() |
Cod OS |
SH822812 ![]() |
Gwleidyddiaeth | |
AC/au | Darren Millar (Ceidwadwyr) |
AS/au | David Jones (Ceidwadwr) |
![]() | |
Yr adeilad hynaf yma yw Hen Neuadd Penrhyn, cartref y teulu Pugh. Roedd y teulu yma yn reciwsantiaid Catholig yn niwedd y 16g. Ar 14 Ebrill 1587, cafwyd hyd i wasg gudd ar gyfer llenyddiaeth Gatholig mewn ogof ar Riwledyn, a gafodd ei defnyddio gan Robert Pugh o'r Penrhyn a'i gaplan y Tad William Davies i argraffu Y Drych Cristianogawl (gan Robert Gwyn neu Gruffydd Robert), y llyfr cyntaf i gael ei gyhoeddi yng Nghymru. Llochesant yno i geisio dianc yr erledigaeth ar Gatholigion a gychwynwyd gan Elisabeth I o Loegr ym Mai 1586. Ceir adfeilion capel canoloesol cysegredig i'r 'Forwyn Fair o'r Penrhyn', wrth lethrau isaf Rhiwledyn ger Hen Neuadd Penrhyn; rhoddwyd y gorau i'w ddefnyddio ym 1930.
Ceir yma eglwys, tafarn, llyfrgell a nifer o siopau. Tyfodd Bae Penrhyn yn sylweddol yn ystod yr 20g, pan ddaeth yn faesdref i Landudno.
Gweler hefydGolygu
CyfeiriadauGolygu
- ↑ Gwefan Llên Natur Archifwyd 2016-03-14 yn y Peiriant Wayback.; awdur: Ieuan Wyn; adalwyd 07/12/2012
- ↑ Hywel Wyn Owen; Richard Morgan. Dictionary of the Place-Names of Wales. Gwasg Gomer, 2007; tudalennau 373 a 214. ISBN 978-1-84323-901-7
Abergele · Bae Cinmel · Bae Colwyn · Bae Penrhyn · Betws-y-Coed · Betws yn Rhos · Bryn-y-maen · Bylchau · Caerhun · Capel Curig · Capel Garmon · Cefn Berain · Cefn-brith · Cerrigydrudion · Conwy · Craig-y-don · Cwm Penmachno · Cyffordd Llandudno · Dawn · Deganwy · Dolgarrog · Dolwen · Dolwyddelan · Dwygyfylchi · Eglwysbach · Esgyryn · Gellioedd · Glanwydden · Glasfryn · Groes · Gwytherin · Gyffin · Hen Golwyn · Henryd · Llanbedr-y-cennin · Llandrillo-yn-Rhos · Llandudno · Llanddoged · Llanddulas · Llanefydd · Llaneilian-yn-Rhos · Llanfairfechan · Llanfair Talhaearn · Llanfihangel Glyn Myfyr · Llangernyw · Llangwm · Llanrwst · Llanrhos · Llanrhychwyn · Llan Sain Siôr · Llansanffraid Glan Conwy · Llansannan · Llysfaen · Maenan · Y Maerdy · Melin-y-coed · Mochdre · Nebo · Pandy Tudur · Penmachno · Penmaenmawr · Pensarn · Pentrefelin · Pentrefoelas · Pentre-llyn-cymmer · Pentre Tafarn-y-fedw · Pydew · Rowen · Rhydlydan · Rhyd y Foel · Tal-y-bont · Tal-y-cafn · Trefriw · Tyn-y-groes · Tywyn · Ysbyty Ifan