Llangystennin
Pentrefan a phlwyf eglwysig yng nghymuned Llandudno, bwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Llangystennin[1] neu Llangwstenin.[2] Saif y pentref i'r de-ddwyrain o dref Llandudno. Mae'r plwyf yn cynnwys Plas Llangystennin, pentrefi Mochdre, Pabo a Bryn Pydew, a thref Cyffordd Llandudno.
 | |
| Math | pentrefan  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Conwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Cyfesurynnau | 53.2947°N 3.7939°W |
| Cod OS | SH766688 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AC/au | Janet Finch-Saunders (Ceidwadwyr) |
| AS/au | Robin Millar (Ceidwadwyr) |
 | |
Enwir y plwyf ar ôl Sant Cystennin (Cystennin Fendigaid neu Cystennin ap Cynfor), mab Elen Luyddog o ardal Caernarfon yn ôl traddodiad ; gyda'i fam a'i frawd Sant Peblig dywedir iddo gyflwyno i Gymru mynachaeth Geltaidd Gâl yn y 5g.
Mae eglwys Llangystennin yn hen. Yn ôl traddodiad, codwyd eglwys seml ar y safle yn y 5g. Yn Oes y Tywysogion roedd ym meddiant Abaty Aberconwy ac am gyfnod yn perthyn i eglwys Abergele yn ddiweddarach. Yn ôl un fersiwn o'r hanes, gwrandawyd cwyn Dafydd ap Gruffudd, brawd Llywelyn ap Gruffudd, Tywysog Gwynedd, yn erbyn y brenin Harri III o Loegr yn Llangystennin ; gwysiwyd y brenin gan abadau Aberconwy a Chymer i ateb y cyhuddiad ond ni ddaeth (credir erbyn hyn mai i eglwys Caerwys y galwyd y brenin). Ceir ffenestr liw nodedig yn yr eglwys a meini coffa nifer o aelodau o deulu Llwydiaid Llangystennin yn ogystal.
Pobl nodedig a aned yn LlangystenninGolygu
- Margaret Lloyd (1709–1762), aelod o'r Gynulleidfa Forafaidd ac un o deulu Llwydiaid Hendrewaelod a Llangystennin
LlyfryddiaethGolygu
- E. D. Rowlands, Dyffryn Conwy a'r Creuddyn (Lerpwl, 1947)
CyfeiriadauGolygu
- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 25 Tachwedd 2021
Trefi
Abergele ·
Bae Colwyn ·
Betws-y-Coed ·
Conwy ·
Cyffordd Llandudno ·
Degannwy ·
Hen Golwyn ·
Llandudno ·
Llanfairfechan ·
Llanrwst ·
Penmaenmawr ·
Tywyn
Pentrefi
Bae Cinmel ·
Bae Penrhyn ·
Betws-yn-Rhos ·
Bryn-y-maen ·
Bylchau ·
Caerhun ·
Capel Curig ·
Capel Garmon ·
Cefn Berain ·
Cefn-brith ·
Cerrigydrudion ·
Craig-y-don ·
Cwm Penmachno ·
Dawn ·
Dolgarrog ·
Dolwen ·
Dolwyddelan ·
Dwygyfylchi ·
Eglwys-bach ·
Esgyryn ·
Gellioedd ·
Glanwydden ·
Glasfryn ·
Groes ·
Gwytherin ·
Gyffin ·
Henryd ·
Llanbedr-y-cennin ·
Llandrillo-yn-Rhos ·
Llanddoged ·
Llanddulas ·
Llanefydd ·
Llaneilian-yn-Rhos ·
Llanfair Talhaearn ·
Llanfihangel Glyn Myfyr ·
Llangernyw ·
Llangwm ·
Llangystennin ·
Llanrhos ·
Llanrhychwyn ·
Llan Sain Siôr ·
Llansanffraid Glan Conwy ·
Llansannan ·
Llysfaen ·
Maenan ·
Y Maerdy ·
Melin-y-coed ·
Mochdre ·
Nebo ·
Pandy Tudur ·
Penmachno ·
Pensarn ·
Pentrefelin ·
Pentrefoelas ·
Pentre-llyn-cymmer ·
Pentre Tafarnyfedw ·
Pydew ·
Rowen ·
Rhydlydan ·
Rhyd-y-foel ·
Tal-y-bont ·
Tal-y-cafn ·
Trefriw ·
Tyn-y-groes ·
Ysbyty Ifan