Cerrigydrudion

Pentref bychan a chymuned yn ne-ddwyrain sir Conwy (Sir Ddinbych gynt) yw Cerrigydrudion (neu Cerrig-y-drudion - cyfeiriad grid SH955487). Saif yn y bryniau ar lôn yr A5 8 milltir i'r gogledd-orllewin o Gorwen. Yn ogystal â'r A5, mae lôn yn cysylltu'r pentref â Rhuthun i'r gogledd-ddwyrain a Dinbych i'r gogledd.

Cerrigydrudion

Math	cymuned, pentref
Daearyddiaeth
Sir	Conwy
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	53.026°N 3.562°W
Gwleidyddiaeth
AC/au	Darren Millar (Ceidwadwyr)
AS/au	David Jones (Ceidwadwr)
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Canol pentref Cerrigydrudion

Yr eglwys

Cerrigydrudion yw'r pentref mwyaf yn ardal Uwchaled, sydd yn cynnwys yn ogystal Llangwm, Pentrefoelas, Pentre-llyn-cymer, Dinmael, Glasfryn, Cefn-brith, Llanfihangel Glyn Myfyr a Cwmpenanner. Yn ôl cyfrifiad 2001 mae 75% o'r boblogaeth o 692 o bobl yn siarad y Gymraeg fel iaith bob dydd.

Hanes

Mae rhai o'r bythynnod yn y pentref yn dyddio o 1717. Arosodd George Borrow yn nhafarn y Llew Gwyn ar ei ffordd o Langollen ar ei daith trwy Gymru; wrth ymarfer ei Gymraeg efo'r morwynion cafodd ei gyflwyno i Eidalwr ar daith yn y gogledd a oedd wedi dysgu Cymraeg hefyd (neu rywfaint, o leiaf).

Mae eglwys y plwyf yn gysegredig i Fair Fadlen. Yn y bryniau tua milltir i'r de-ddwyrain ceir bryngaer Caer Caradog, ond mae'n anhebygol iawn fod unrhyw gysylltiad rhyngddi â'r Caradog (Caratacus) hanesyddol.

Yn ôl etymoleg boblogaidd mae'r enw yn golygu "Cerrig y Derwyddon", ond y gwir ystyr yw "Cerrig y Dewrion".

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Cerrigydrudion (pob oed) (740)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Cerrigydrudion) (549)			77.2%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Cerrigydrudion) (571)			77.2%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Cerrigydrudion) (96)			30%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Enwogion

• John Jones (Jac Glan-y-gors), 10 Tachwedd, 1766
• Robert Price (1653 - 1733) Barnwr a gwleidydd

Cyfeiriadau

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Gerrigydrudion

Trefi a phentrefi Conwy

Abergele  · Bae Cinmel  · Bae Colwyn  · Bae Penrhyn  · Betws-y-Coed  · Betws yn Rhos  · Bryn-y-maen  · Bylchau  · Caerhun  · Capel Curig  · Capel Garmon  · Cefn Berain  · Cefn-brith  · Cerrigydrudion  · Conwy  · Craig-y-don  · Cwm Penmachno  · Cyffordd Llandudno  · Dawn  · Deganwy  · Dolgarrog  · Dolwen  · Dolwyddelan  · Dwygyfylchi  · Eglwysbach  · Esgyryn  · Gellioedd  · Glanwydden  · Glasfryn  · Groes  · Gwytherin  · Gyffin  · Hen Golwyn  · Henryd  · Llanbedr-y-cennin  · Llandrillo-yn-Rhos  · Llandudno  · Llanddoged  · Llanddulas  · Llanefydd  · Llaneilian-yn-Rhos  · Llanfairfechan  · Llanfair Talhaearn  · Llanfihangel Glyn Myfyr  · Llangernyw  · Llangwm  · Llanrwst  · Llanrhos  · Llanrhychwyn  · Llan Sain Siôr  · Llansanffraid Glan Conwy  · Llansannan  · Llysfaen  · Maenan  · Y Maerdy  · Melin-y-coed  · Mochdre  · Nebo  · Pandy Tudur  · Penmachno  · Penmaenmawr  · Pensarn  · Pentrefelin  · Pentrefoelas  · Pentre-llyn-cymmer  · Pentre Tafarn-y-fedw  · Pydew  · Rowen  · Rhydlydan  · Rhyd y Foel  · Tal-y-bont  · Tal-y-cafn  · Trefriw  · Tyn-y-groes  · Tywyn  · Ysbyty Ifan