1838 yng Nghymru
Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1838 i Gymru a'i phobl
,_Dictionary_of_Welsh_Biography.jpg)
Digwyddiadau golygu
- Joseph Edwards yn ennill medalau arian Yr Academi Frenhinol am gynlluniau seiliedig ar hynafiaethau [1]
- Maria Jane Williams (Llinos) yn ennill gwobr yn Eisteddfod y Fenni am drefniant i bedwar llais o unrhyw alaw Gymreig, ac yn ennill gwobr arglwyddes Llanofer am y casgliad gorau o alawon Cymreig.[2]
- Robert Isaac Jones (Alltud Eifion) yn agor The Cambrian Pill Depot, siop fferyllydd yn Nhremadog [3]
- Syr John Edwards, Aelod Seneddol Bwrdeistref Trefaldwyn, yn cael ei urddo yn Farwnig 1af Garth [4]
- Agor Coleg Annibynwyr Aberhonddu
Celfyddydau a llenyddiaeth golygu
Llyfrau newydd golygu
- Jane Williams (Ysgafell) - Twenty Essays on the Practical Improvement of God's Providential Dispensations as Means to the Moral Discipline to the Christian [5]
- Arthur Jones - Pynciau Athrawiaethol [6]
- Hopkin Bevan - Ychydig Hanes neu Goffadwriaeth [7]
- Benjamin Jones (P A Môn) - Temperance v. Teetotalism [8]
- Edward Roberts (Iorwerth Glan Aled) - Dyddanion, neu Hanesion Difyrus a Buddiol [9]
- William Probert - Hebrew and English Concordance [10]
- David Rhys Stephen - Ffurf Priodas Ymneillduwyr [11]
- Charlotte Elizabeth Guest - The Lady of the Fountain (cyfieithiad o'r chwedl Arthuraidd Iarlles y Ffynnon) [12]
Cerddoriaeth golygu
- John Mills (Ieuan Glan Alarch) - Gramadeg Cerddoriaeth [13]
- Evan Evans (Ieuan Glan Geirionydd) - Y Seraph, sef casgliad o donau crefyddol ar amrywiol fesurau [14]
Celfyddydau gweledol golygu
- Joseph Kenny Meadows - The Heads of the People or Portraits of the English [15]
- J. M. W. Turner yn paentio dyfrlliw o Gastell y Fflint.
Genedigaethau golygu
- 27 Ionawr, William Hughes - argraffydd a chyhoeddwr (bu farw 1921) [16]
- 14 Ebrill, John Thomas - ffotograffydd (bu farw 1905) [17]
- 3 Mehefin, Richard Jones (Glan Alaw) - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (bu farw 1925) [18]
- 4 Mehefin, Owen Jones (Manoethwy) - awdur (bu farw 1866) [19]
- 15 Mehefin, William Daniel Davies - llyfrwerthwr (bu farw 1900) [20]
- 15 Gorffennaf, John Morgan Jones - gweinidog (bu farw 1921) [21]
- 22 Gorffennaf, Edward Hamer Carbutt - Aelod Seneddol Rhyddfrydol Bwrdeistrefi Sir Fynwy (bu farw 1905) [22]
- 1 Awst, William Evans - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur (bu farw 1921) [23]
- 29 Medi, William Thomas Rees (Alaw Ddu) - cerddor (bu farw 1904) [24]
- 7 Tachwedd, John Oliver - bardd (bu farw 1866) [25]
- 18 Tachwedd, Henry Cecil Raikes - Aelod Seneddol Ceidwadol (bu farw 1891) [26]
- 8 Rhagfyr, Charles Gresford Edmondes - archddiacon a phrifathro (bu farw 1893) [27]
- 26 Rhagfyr, William Boyd Dawkins - daearegwr a hynafiaethydd (bu farw 1929) [28]
- 27 Rhagfyr, James Conway Brown - cerddor (bu farw 1908) [29]
- Dyddiad anhysbys
- Edward Jones (Iorwerth Ceitho) - saer ac eisteddfodwr (bu farw 1930) [30]
- Richard Jones Berwyn - arloeswr a llenor (bu farw 1917) [31]
- Robert Henry Roberts - gweinidog y Bedyddwyr a phrifathro Coleg Regent's Park, Llundain (bu farw 1900) [32]
- Richard Thomas - diwydiannwr (bu farw 1916)
Marwolaethau golygu
- 26 Chwefror, Ann Hatton (Ann of Swansea) - nofelydd (g. 1764) [33]
- 3 Mawrth, David Lloyd - clerigwr, bardd, a cherddor (g. 1752) [34]
- 9 Mawrth, Jedediah Richards - emynydd, a llyfrwerthwr teithiol (g 1784) [35]
- 10 Mawrth, Owen Owens - arweinydd y "Wesle Bach" (geni 1794) [36]
- 14 Mawrth, Wyndham Lewis - Aelod Seneddol Caerdydd ac etholaethau yn Lloegr (g 1780) [37]
- 15 Ebrill, Edward Jones (yr ail) - gweinidog Wesleaidd (g. 1775) [38]
- 9 Mai, Syr Richard Hoare - Awdur, gwerthwr hen greiriau, arlunydd, archeolegydd, anthropolegydd, fforiwr a dyddiadurwr (g. 1758) [39]
- 19 Gorffennaf, Christmas Evans, - gweinidog y Bedyddwyr (g 1766) [40]
- 26 Awst, Syr John Nicholl - barnwr a gwleidydd (g. 1759) [41]
- 18 Medi, Griffith Williams (Gutyn Peris) - bardd (g. 1769) [42]
- 8 Hydref, William Owen (Gwilym Ddu Glan Hafren) - prifathro a cherddor (g 1788) [43]
Cyfeiriadau golygu
- ↑ "EDWARDS, JOSEPH (1814 - 1882), cerflunydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "WILLIAMS, MARIA JANE ('Llinos'; 1795? - 1873), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, ROBERT ISAAC ('Alltud Eifion'; 1815 - 1905), fferyllydd, llenor, ac argraffydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "EDWARDS, Syr JOHN (1770 - 1850), barwnig ac aelod seneddol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "WILLIAMS, JANE ('Ysgafell'; 1806 - 1885), awdur llyfr Saesneg ar hanes Cymru ac amryw lyfrau eraill | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, ARTHUR (1776 - 1860), gweinidog gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "BEVAN, HOPKIN (1765 - 1839), pregethwr gyda'r Methodistiaid | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, BENJAMIN ('P[rif] A[rwyddfardd] Môn'; 1788 - 1841), bardd, llenor, a Bedyddiwr pybyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "ROBERTS, EDWARD ('Iorwerth Glan Aled'; 1819 - 1867), bardd a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "PROBERT, WILLIAM (1790 - 1870), gweinidog gyda'r Undodiaid | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "STEPHEN, DAVID RHYS ('Gwyddonwyson '; 1807 - 1852), gweinidog gyda'r Bedyddwyr ac awdur | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "GUEST (SCHREIBER), y FONESIG CHARLOTTE ELIZABETH BERTIE (1812-1895), cyfieithydd, gwraig busnes a chasglydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "MILLS, JOHN ('Ieuan Glan Alarch'; 1812 - 1873); gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd a cherddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "EVANS, EVAN ('Ieuan Glan Geirionydd'; 1795 - 1855), offeiriad a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "MEADOWS, JOSEPH KENNY (1790 - 1874), darluniwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "HUGHES, WILLIAM (1838 - 1921), argraffydd a chyhoeddwr, Dolgellau; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "THOMAS, JOHN (1838 - 1905), ffotograffydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, RICHARD ('Glan Alaw'; 1838 - 1925), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, OWEN ('Manoethwy'; 1838 - 1866), awdur | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "DAVIES, WILLIAM DANIEL (1838 - 1900), llyfrwerthwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, JOHN MORGAN (1838 - 1921), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "Sir Edward Carbutt Dead - Evening Express". Walter Alfred Pearce. 1905-10-09. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "EVANS, WILLIAM (1838 - 1921), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "REES, WILLIAM THOMAS ('Alaw Ddu'; 1838 - 1904) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "OLIVER, JOHN (1838 - 1866), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "Raikes, Henry Cecil (1838–1891), politician". Oxford Dictionary of National Biography. doi:10.1093/ref:odnb/23015. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "EDMONDES, CHARLES GRESFORD (1838 - 1893), archddiacon a phrifathro | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "DAWKINS, Syr WILLIAM BOYD (1837 - 1929), daearegwr a hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "BROWN, JAMES CONWAY (1838 - 1886), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, EDWARD ('Iorwerth Ceitho'; 1838? - 1930), saer ac eisteddfodwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "BERWYN, RICHARD JONES (1836 - 1917), arloeswr a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "ROBERTS, ROBERT HENRY (1838-1900), gweinidog y Bedyddwyr a phrifathro Coleg Regent's Park, Llundain | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ Price, C. J. L., (1953). HATTON, ANN JULIA (‘Ann of Swansea’; 1764 - 1838), bardd a nofelydd Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 22 Gorffennaf2020
- ↑ Jones, J. J., (1953). LLOYD, DAVID (1752 - 1838) clerigwr, bardd, a cherddor. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 22 Gorffennaf2020
- ↑ "RICHARDS, JEDEDIAH (1784? - 1838), emynydd, a llyfrwerthwr teithiol, cymeriad hynod | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "OWENS, OWEN (1794 - 1838), prif ddyn y 'Wesle Bach.' | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "LEWIS, WYNDHAM (1780 - 1838), A.S. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "JONES, EDWARD ('yr ail'; 1775 - 1838), gweinidog Wesleaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ Davies, W. Ll., (1953). HOARE, Syr RICHARD COLT (1758 - 1838), ail farwnig, hanesydd a hynafiaethydd Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 22 Gorffennaf2020
- ↑ Jones, J. T., (1953). EVANS, CHRISTMAS (1766 - 1838), gweinidog gyda'r Bedyddwyr ac un o bregethwyr enwocaf Cymru Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 22 Gorffennaf2020
- ↑ Randall, H. J., (1953). NICHOLL, Syr JOHN (1759 - 1838) Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 22 Gorffennaf2020
- ↑ "WILLIAMS, GRIFFITH ('Gutyn Peris'; 1769 - 1838), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
- ↑ "OWEN, WILLIAM ('Gwilym Ddu Glan Hafren'; 1788 - 1838) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-07-23.
Rhestrau'r 19eg Ganrif yng Nghymru
1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899