Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1868 i Gymru a'i phobl.

1868 yng Nghymru
Cofeb damwain drên Abergele
Enghraifft o'r canlynoldigwyddiadau mewn blwyddyn neu gyfnod amser penodol Edit this on Wikidata
Dyddiad1868 Edit this on Wikidata
Rhagflaenwyd gan1867 yng Nghymru Edit this on Wikidata
Olynwyd gan1869 yng Nghymru Edit this on Wikidata
GwladwriaethCymru Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Deiliaid

golygu

Digwyddiadau

golygu
 
David Williams AS, Castell Dudraeth

Y Celfyddydau

golygu
 
Hanes Tredegar

Llyfrau newydd

golygu

Cylchgronau newydd

golygu
  • Cychwynnwyd Baner America o dan olygyddiaeth y Parchn. Morgan A. Ellis, Frederick Evans, David Parry (Dewi Moelwyn), a Henry M. Edwards[12]
  • Cyhoeddodd Richard Edwards[13] y rhifyn cyntaf o Y Wasg Americanaidd,1868, a gafodd gylchrediad ymysg y Bedyddwyr
  • Y Dydd cyhoeddwyd gan William Hughes, Dolgellau, golygwyd gan Richard Davies (Mynyddog)[14]

Cerddoriaeth

golygu

Genedigaethau

golygu
 
Arthur Linton
  • 5 IonawrThomas Phillips, gweinidog a phrifathro gyda'r Bedyddwyr (m 1936)[16]
  • 11 Mawrth — Edwin William Lovegrove, ysgolfeistr ac awdurdod ar bensaernïaeth Gothig (m 1956)[17]
  • 5 Chwefror — Griffith Davies (Gwyndaf), bardd, athro beirdd, a hynafiaethydd (m 1962)[18]
  • 16 Mawrth — John William Jones, adeiladydd (1868 -1945) (m 1945)[19]
  • 10 MehefinDavid Lewis Prosser, archesgob Cymru (m 1950)[20]
  • 10 Mehefin — John Jones (Ioan Brothen), bardd 1868 -1940 (m 1940)[21]
  • 30 Mehefin — Joseph Morgan Thomas, gweinidog (U) a Chatholig Rhydd, a chynghorwr a dyn cyhoeddus (m 1955)[22]
  • 2 Awst — Alfred Lewis, banciwr (1868-1940) (m 1940)[23]
  • 28 Awst — Thomas Charles Williams, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (m 1927)[24]
  • 10 Medi — Richard Jenkin Rees, gweinidog (MC) (m 1963)[25]
  • 23 Hydref — John Davies, awdur Cymreig (m 1940)[26]
  • 28 Tachwedd—Arthur Linton, rasiwr beic ffordd. (M 1896)
  • 29 Tachwedd — William Owen Jones (Eos y Gogledd, cerddor (m 1928)[27]
  • 13 Rhagfyr — Edgar William Jones, addysgwr a darlledwr (m 1953)[28]
  • 14 Rhagfyr — Thomas Lewis, Prifathro'r Coleg Coffa, Aberhonddu (m 1953)[29]

Marwolaethau

golygu
 
Ellis Owen, Cefn y Meysydd

Cyfeiriadau

golygu
  1. "ACARDIFFBRIGSTRANDEDSEVERALLIVESLOST - The Cardiff and Merthyr Guardian Glamorgan Monmouth and Brecon Gazette". Henry Webber. 1868-01-25. Cyrchwyd 2022-10-24.
  2. "DAMWAIN AR Y RHEILFFORDD YN CAERSWS - Baner ac Amserau Cymru". Thomas Gee. 1868-02-12. Cyrchwyd 2022-10-24.
  3. "OPENING OF THE BALA AND DOLGELLEY RAILWAY - Wrexham and Denbighshire Advertiser and Cheshire Shropshire and North Wales Register". George Bayley. 1868-08-08. Cyrchwyd 2022-10-24.
  4. "Y DDAMWAIN ARSWYDUS GER ABERGELE - Y Dydd". William Hughes. 1868-09-11. Cyrchwyd 2022-10-24.
  5. Skene, William Forbes (1868). The four ancient books of Wales : containing the Cymric poems attributed to the bards of the sixth century. Edinburgh : Edmonston.
  6. Morris, David (1868). "Hanes Tredegar ynghyd a Braslun o Hanes Pontgwaithyrhaiarn" (PDF). bookreader.toolforge.org. Cyrchwyd 2022-10-24.
  7. "WILLIAMS, ARTHUR WYNN (1819 - 1886), meddyg a hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  8. Jones (Glan Menai), Griffith (1868). "Enwogion Sir Aberteifi" (PDF). bookreader.toolforge.org. W Hughes, Dolgellau. Cyrchwyd 2022-10-24.
  9. "Hysbyseb Llyfrau Hughes & Son, Wrexham - Y Goleuad". John Davies. 1872-03-02. Cyrchwyd 2022-10-24.
  10. "DAVIES, JOHN (1804 - 1884), gweinidog Annibynnol, ieithydd ac esboniwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  11. "Geiriadur Cymreig Cymraeg sef, geiriau Cymraeg yn cael eu hegluro yn Gymraeg". Syllwr y Llyfrgell Genedlaethol. Cyrchwyd 2022-10-24.
  12. Jones (Gwenallt), Thomas Morris (1893). "Cylchgronau Cymreig America ac Awstralia". [[[s:Llenyddiaeth Fy Ngwlad/Cylchgronau Cymreig America ac Awstralia|Llenyddiaeth Fy Ngwlad; Cylchgronau Cymreig America ac Awstralia]] Llenyddiaeth Fy Ngwlad] Check |url= value (help). Treffynnon: P M Evans. tt. 206–207.
  13. "EDWARDS, RICHARD (fl. 1840-84), gweinidog gyda'r Bedyddwyr a golygydd cyfnodolion yn U.D.A. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  14. "HUGHES, WILLIAM (1838 - 1921), argraffydd a chyhoeddwr, Dolgellau; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  15. "HUGHES, HUGH JOHN (1828? - 1872), awdur a cherddor yn U.D.A.; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  16. "PHILLIPS, THOMAS (1868 - 1936), gweinidog a phrifathro gyda'r Bedyddwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  17. "LOVEGROVE, EDWIN WILLIAM (1868 - 1956), ysgolfeistr ac awdurdod ar bensaernïaeth Gothig | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  18. "DAVIES, GRIFFITH ('Gwyndaf '; 1868 - 1962); bardd, athro beirdd, a hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  19. "JONES, JOHN WILLIAM (1868-1945), adeiladydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  20. "PROSSER, DAVID LEWIS (1868 - 1950), archesgob | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  21. "JONES, JOHN ('Ioan Brothen'; 1868 - 1940), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  22. "THOMAS, JOSEPH MORGAN (LLOYD) (1868 - 1955), gweinidog (U) a Chatholig Rhydd, a chynghorwr a dyn cyhoeddus | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  23. "LEWIS, Syr ALFRED EDWARD (1868 - 1940), bancer | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  24. "WILLIAMS, THOMAS CHARLES (1868 - 1927), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  25. "REES, RICHARD JENKIN (1868 - 1963), gweinidog (MC) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  26. "DAVIES, JOHN (1868 - 1940), awdur | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  27. "JONES, WILLIAM OWEN ('Eos y Gogledd '; 1868 - 1928), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  28. "JONES, EDGAR WILLIAM (1868 - 1953), addysgwr a darlledwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  29. "LEWIS, THOMAS (1868 - 1953), Prifathro'r Coleg Coffa, Aberhonddu | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  30. "OWEN, ELLIS (1789-1868), amaethwr, hynafiaethydd, a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  31. "WILLIAMS, WILLIAM ('Gwilym ab Ioan '; 1800 - 1868), bardd yn U.D.A.; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  32. "SALUSBURY, Syr CHARLES JOHN (1792 - 1868), clerigwr a hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  33. "MORRIS, DAVID ('Bardd Einion '; 1797? - 1868), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  34. "Williams, Sarah [pseud. Sadie] (1837–1868), poet and novelist". Oxford Dictionary of National Biography (yn Saesneg). doi:10.1093/ref:odnb/59109. Cyrchwyd 2023-08-14.
  35. "JONES, DAVID (1805 - 1868), Treborth, Sir Gaernarfon, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  36. JONES, DAVID (1803 - 1868), baledwr a chantwr pen ffair. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 24 Hyd 2022
  37. "JAMES, MARIA (1793 - 1868), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  38. "HARDING, Sir JOHN DORNEY (1809 - 1868). twrnai'r frenhines ('Queen's Advocate') | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  39. "PUGH, HUGH (1803 - 1868), ysgolfeistr a gweinidog gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.
  40. "LEWIS, WILLIAM HOWELL (1793? - 1868), gweinidog Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2022-10-24.