Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1828 i Gymru a'i phobl

Harbwr Saundersfoot

Digwyddiadau

golygu
 
Fflatiau ar safle doc Llanelli
  • Sefydlir Doc Llanelli gan Ddeddf Seneddol.
  • Ffurfio Cwmni Rheilffordd ac Harbwr Saundersfoot.
  • Daw David Owen (Brutus) yn olygydd y cyfnodolyn Lleuad yr Oes yn Aberystwyth.
  • Graddiodd John Blackwell (Alun), offeiriad a bardd, o Goleg yr Iesu, Rhydychen [1]
  • Cyhoeddi y cylchgrawn Y Brud a Sylwydd gan Joseph Davies [2]
  • John Edwards (Eos Glan Twrch), bardd a llenor yn ymfudo i UDA [3]
  • Richard Roberts, y telynor dall, yn ennill gwobr Y Delyn Aur yn eisteddfod Dinbych [4]

Celfyddydau a llenyddiaeth

golygu

Llyfrau newydd

golygu
 

Cymraeg

golygu
  • Ioan ap Iago - Ehediadau Barddonol [5]
  • William Harri (Gwilym Garwdyle) - Yr Awen Resymol [6]
  • Samuel Griffiths - Traethawd ar Grefydd Deuluaidd [7]
  • Thomas Jeremy Griffiths (Tau Gimel) - Cofiant Dafis Castellhywel
  • Thomas Wiliam - Cwyn yr Unig [8]
  • Ellis Evans - Unoliaeth a Gweledigaeth yr Eglwys, sef, Llythyr Cymanfa Cefn Mawr
  • David Saunders (Dafydd Glan Teifi) - Awdl ar Fordaith yr Apostol Paul [9]

Saesneg

golygu
  • John Davies - The Estimate of the Human Mind [10]
  • William Morgan Kinsey - Portugal Illustrated: in a series of letters, embellished with a map, plates of coins, etc.
  • Edward Morgan - A Brief Memoir of the Life and Labour of the Rev. Thomas Charles [11]
  • Thomas Jeffery Llewelyn Prichard - The Adventures and Vagaries of Twm Shon Catti, descriptive of life in Wales; interspersed with poems
  • John Walters - An English and Welsh Dictionary

Cerddoriaeth

golygu
  • William Owen (Gwilym Ddu Glan Hafren) - Y Caniedydd Crefyddol [12]
  • Dafydd Siencyn Morgan - Lleuad yr Oes [13]
  • John Thomas - Telyn y Cantorion

Celfyddydau gweledol

golygu
  • Penry Williams yn cael ei ethol yn aelod o Gymdeithas y Peintwyr mewn Dyfrlliw [14]

Genedigaethau

golygu
 
Charles Rodney Morgan AS (1828–1854)
 
Rose Mary Crawshay

Marwolaethau

golygu
 
Will Penmorfa

Cyfeiriadau

golygu
  1. "BLACKWELL, JOHN ('Alun'; 1797 - 1840), offeiriad a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  2. "DAVIES, JOSEPH (?- 1831?), cyfreithiwr a sylfaenydd y cylchgrawn Y brud a sylwydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  3. "EDWARDS, JOHN ('Eos Glan Twrch'; 1806 - 1887), bardd a llenor yn U.D.A. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  4. "ROBERTS, RICHARD ('Y Telynor Dall, Caernarfon'; 1796 - 1855). | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  5. "JAMES, JOHN (Ioan ap Iago'), emynydd a bardd o ail hanner y 18fed ganrif a dechrau y 19eg | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  6. "HARRI, WILLIAM ('Gwilym Garwdyle'; 1763 - 1844), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  7. "GRIFFITHS, SAMUEL (1783 - 1860), gweinidog Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  8. WILLIAM, THOMAS (1761 - 1844), gweinidog Annibynnol ac emynydd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 13 Maw 2020
  9. SAUNDERS, DAVID, ‘II’ (‘Dafydd Glan Teifi '; 1769 - 1840), gweinidog gyda'r Bedyddwyr, bardd, a llenor. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 13 Maw 2020
  10. "DAVIES, JOHN (1795 - 1861), offeiriad ac athronydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  11. "MORGAN, EDWARD (1783 - 1869), clerigwr efengylaidd, cofiannydd a chroniclydd ffeithiau pwysig ynglŷn â'r diwygiad Methodistaidd yng Nghymru | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  12. "OWEN, WILLIAM ('Gwilym Ddu Glan Hafren'; 1788 - 1838) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  13. "MORGAN, DAFYDD SIENCYN (1752 - 1844), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  14. "WILLIAMS, PENRY (1800 - 1885), peintiwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  15. "JENKINS, JOHN DAVID (1828 - 1876), clerigwr, ieithydd, dyngarwr, ac 'Apostol gwŷr y rheilffyrdd' | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  16. "JONES, OWEN WYNNE ('Glasynys'; 1828 - 1870), clerigwr, hynafiaethydd, storïwr, a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  17. "THOMAS, THOMAS MORGAN (1828 - 1884), cenhadwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  18. John Cory - Y Bywgraffiadur Cymreig
  19. "MORRIS, EDWARD ROWLEY (1828 - 1893), hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  20. "ROWLANDS, Syr HUGH (1828 - 1909), cadfridog, a'r Cymro cyntaf i ennill Croes Victoria | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  21. "BOWEN (TEULU), Llwyngwair, Sir Benfro. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  22. Alcwyn Caryni Evans - Y Bywgraffiadur Cymreig
  23. "THOMAS, DAVID ('Dewi Hefin'; 1828 - 1909), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  24. "LLEWELYN, THOMAS DAVID ('Llewelyn Alaw'; 1828 - 1879), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  25. "ROBERTS, WILLIAM (1828 - 1872), athro yng Ngholeg yr Annibynwyr yn Aberhonddu | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  26. "DAVIES, OWEN HUMPHREY ('Eos Llechid'; 1828 - 1898), chwarelwr, cerddor, ac offeiriad | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  27. "LEWIS, DAVID (1828 - 1908), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  28. Williams, William Retlaw, The parliamentary history of the principality of Wales, from the earliest times to the present day, 1541-1895 adalwyd 13 Mawrth 2020
  29. "Crawshay [née Yeates], Rose Mary (1828–1907), educationist and feminist | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/53008. Cyrchwyd 2020-03-13.
  30. "GRIFFITH, JOHN OWEN ('Ioan Arfon'; 1828 - 1881), bardd a beirniad | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  31. "HUGHES, HUGH JOHN (1828? - 1872), awdur a cherddor yn U.D.A.; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  32. "HUGHES, JOHN RICHARD (1828 - 1893), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, nodedig fel efengylydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  33. "LEWIS, REES ('Eos Ebrill'; 1828 - 1880), cerddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  34. John Pryce - Y Bywgraffiadur Cymreig
  35. "ROBERTS, WILLIAM JOHN ('Gwilym Cowlyd'; 1828 - 1904), bardd, argraffydd, llyfrwerthwr, llyfrbryf, a gŵr hynod; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  36. "JONES, THOMAS ('Y Bardd Cloff'; 1768 - 1828), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  37. "ROWLANDS, GRIFFITH (1761 - 1828), llawfeddyg | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  38. Jenkins, R. T., (1953). DAVIES, LEWIS (1777 - 1828), cadfridog. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 13 Maw 2020
  39. Jones, E. G., (1953). SMITH, THOMAS ASSHETON (1752-1828), Y Faenol, Bangor, tirfeddiannwr a pherchennog chwareli. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 13 Maw 2020
  40. "CARNES, EDWARD (1772? - 1828), argraffydd a llyfrwerthwr yn Nhreffynnon, Sir y Fflint. | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  41. "WILLIAMS, JOHN (1754 - 1828), clerigwr Methodistaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  42. "EVANS, EVAN (1758 - 1828), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  43. "EVANS, DAVID (1773 - 1828), gweinidog gyda'r Bedyddwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  44. "HUGHES, THOMAS (1758 - 1828), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd yn Lerpwl, | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  45. "DAVIES, DAVID (1764? - 1828), gweinidog ac athro Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  46. "JONES, OWEN (1787 - 1828), 'Owen Jones o'r Gelli,' hyrwyddwr ysgolion Sul | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  47. "WILLIAMS, ABRAHAM ('Bardd Du Eryri'; 1755 - 1828) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.
  48. "COSLET, EDWARD (1750 - 1828), pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-13.