1820 yng Nghymru
Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1820 i Gymru a'i phobl
_(cropped).jpg)
Deiliaid
golygu- Tywysog Cymru - Siôr (Siôr IV yn ddiweddarach)
- Tywysoges Cymru - Caroline o Brunswick
- Hyd 29 Ionawr 1820 wedi i Siôr a Caroline cael eu dyrchafu'n Brenin a Brenhines ar farwolaeth Siôr III. Mae swydd y tywysog yn aros yn wag hyd 9 Tachwedd 1841, pan anwyd Albert Edward (Edward VII, wedyn). Mae swydd y dywysoges yn aros yn wag hyd briodas Albert Edward i Alexandra o Ddenmarc ar 10 Mawrth 1863.[1]
Digwyddiadau
golygu- Owen Edwards, Fron Olau, Penmorfa, y dechrau cadw ei ddyddiadur
- 14 Ebrill - Yn ystod etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig:
- Etholwyd Henry Paget, Iarll Uxbridge, (2il Ardalydd Môn wedyn) yn Aelod Seneddol Ynys Môn am y tro cyntaf
- Etholwyd Wyndham Lewis yn Aelod Seneddol Caerdydd am y tro cyntaf
- Etholwyd George Rice-Trevor, 4ydd Barwn Dinefwr yn Aelod Seneddol Sir Gaerfyrddin am y tro cyntaf.
- Sefydlodd Thomas Price (Carnhuanawc) ysgol Gymraeg yn Gelli Felen.
- Crawshay Bailey yn dod yn bartner yng ngwaith haearn Nant-y-glo gyda'i frawd, Joseph Bailey.
- Adfywir Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion, ar ôl bod yn segur er 1787.
_(cropped)2.jpg)
Celfyddydau a llenyddiaeth
golyguLlyfrau newydd
golygu- Felicia Hemans – The Sceptic
- John Jones (Tegid) – Traethawd ar Gadwedigaeth yr Iaith Gymraeg
- Robert Jones, Rhoslan – Drych yr Amseroedd
- William Probert - Y Gododdin (cyfieithiad Saesneg cyntaf)
Cerddoriaeth
golygu- Edward Jones (Bardd y Brenin) – Hen Ganiadau Cymru[2]
Celfyddydau gweledol
golyguGenedigaethau
golygu
.jpg)
- 8 Chwefror, Charles Conway - arlunydd ac ysgythrwr (bu f. 1884) [3]
- 3 Mawrth, Thomas Davies - gweinidog Annibynnol (bu f. 1873) [4]
- 17 Mawrth, Thomas Price - gweinidog gyda'r Bedyddwyr (bu f. 1888) [5]
- 10 Mai, John Jones - gweinidog (B) a hanesydd (bu f. 1907) [6]
- 10 Mai, John Jones (Ivon) - hynafiaethydd ac un o arweinwyr cylchoedd llenyddol a chymdeithasol Aberystwyth yn hanner olaf y 19eg g. (bu f.1898) [7]
- 11 Mai, John Griffiths - clerigwr ac eisteddfodwr (bu f. 1897) [8]
- 13 Mai, Robert Owen - clerigwr "Anglo-Catholig (bu f.1902) [9]
- 21 Mai, Syr Thomas Lloyd, Barwnig 1af - barwnig, tirfeddiannwr, a gwleidydd (bu f. 1877) [10]
- 22 Mai, Syr Watkin Williams-Wynn, 6ed Barwnig - gwleidydd a bonheddwr [11]
- 30 Mai, Charles Thomas Edward Hinde - cadfridog (bu f. 1870) [12]
- 26 Mai, David Roberts (Alawydd) – chwarelwr a cherddor (bu f 1872) [13]
- 20 Mehefin, Thomas Essile Davies (Dewi Wyn o Essyllt) - bardd (bu f. 1891) [14]
- 14 Gorffennaf, Morgan Lloyd - bargyfreithiwr a gwleidydd (bu f. 1893) [15]
- 5 Medi, Evan Jones (Ieuan Gwynedd) - bardd, gweinidog a newyddiadurwr (bu f 1852) [16]
- 13 Medi, Thomas Jones (Taliesin o Eifion) - bardd (bu f. 1876) (bu f. 1876) [17]
- 3 Hydref, Robert David Roberts - cerddor (bu f. 1893) [18]
- 16 Hydref, William Davies - gweinidog Wesleaidd 1820-10-16 1875-08-13 Aberystwyth [19]
- 20 Hydref, Daniel Thomas Williams - gweinidog gyda'r Annibynwyr, bardd a cherddor (bu f. 1876) [20]
- 13 Tachwedd, George Prichard Evans - gweinidog y Bedyddwyr (bu f. 1874) [21]
- Dyddiad anhysbys
- Charles James - cerddor (bu f. 1890) [22]
- Thomas Richard Lloyd - clerigwr (bu f. 1891) [23]
Marwolaethau
golygu- 20 Ionawr, Eliezer Williams - achrestrydd [24]
- 12 Mai, William Williams - clerigwr, ac un o ragredegwyr mudiad yr ysgol Sul yng Nghymru (g 1748) [25]
- 16 Mehefin, Thomas Jones (Dinbych) - awdur a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (g. 1756) [26]
- 26 Mehefin, John Parry - bardd (g. 1770) [27]
- 27 Mehefin, William Lort Mansel - pennaeth Coleg y Drindod, Caergrawnt, ac esgob Bryste [28]
- 1 Gorffennaf, David Rowland(S) (Dewi Brefi) - clerigwr (g. 1782) [29]
- 7 Awst, Edward Edwards - clerigwr (g 1741) [30]
- 17 Awst, Robert Gruffydd - cerddor (g. 1753) [31]
- 23 Awst, Edward Randles - telynor ac organydd dall (g. 1763) [32]
- 28 Awst, Henry Mills - arloeswr gyda chanu cynulleidfaol yng Nghymru (g. 1757) [33]
- 18 Hydref, David Davies - offeiriad Methodistaidd (g. 1753) [34]
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "Edward VII (1841–1910), king of the United Kingdom of Great Britain and Ireland, and the British dominions beyond the seas, and emperor of India | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-32975. Cyrchwyd 2020-01-30.
- ↑ Phyllis Kinney (15 April 2011). Welsh Traditional Music. University of Wales Press. t. 58. ISBN 978-0-7083-2358-8.
- ↑ Rees, T. M., (1953). CONWAY, CHARLES (1820 - 1884), arlunydd ac ysgythrwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Owen, J. D., (1953). DAVIES, THOMAS (1820 - 1873), Llandeilo, gweinidog Annibynnol. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Y Bywgraffiadur PRICE, THOMAS ( 1820 - 1888 ), gweinidog gyda'r Bedyddwyr Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Oliver, R. C. B., (1997). JONES, JOHN (1820 - 1907), gweinidog (B) a hanesydd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Jones, E. D., (1953). JONES, JOHN (‘Ivon’; 1820 - 1898), hynafiaethydd ac un o arweinwyr cylchoedd llenyddol a chymdeithasol Aberystwyth yn hanner olaf y 19eg ganrif. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ John Griffiths - clerigwr ac eisteddfodwr Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Robert Owen - clerigwr "Anglo-Catholig Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Syr Thomas Davies Lloyd barwnig, tirfeddiannwr, a gwleidydd, Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ "Sir Watkins BirthI - Denbighshire Free Press". Charles Cottom & Co. 1885-05-16. Cyrchwyd 2020-01-30.
- ↑ Charles Thomas Edward Hinde - cadfridog Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ David Roberts – chwarelwr a cherddor Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Thomas Essile Davies (Dewi Wyn o Essyllt) - bardd Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Morgan Lloyd bargyfreithiwr a gwleidydd Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Evan Jones (Ieuan Gwynedd) - bardd, gweinidog a newyddiadurwr Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Thomas Jones (Taliesin o Eifion) bardd Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Robert David Roberts, cerddor Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ William Davies - gweinidog Wesleaidd Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Daniel Thomas Williams - gweinidog gyda'r Annibynwyr, bardd a cherddor Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ George Prichard Evans - gweinidog y Bedyddwyr Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Charles James - cerddor Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Ellis, T. I., (1953). LLOYD, THOMAS RICHARD (‘Yr Estyn’; 1820 - 1891), clerigwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Eliezer Williams, achrestrydd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ William Williams clerigwr, ac un o ragredegwyr mudiad yr ysgol Sul yng Nghymru. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Thomas Jones (Dinbych) - awdur a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ John Parry, bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ William Mansel, pennaeth Coleg y Drindod, Caergrawnt, ac esgob Bryste. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ David Rowland(S) (Dewi Brefi) clerigwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Edward Edwards - clerigwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Robert Gruffydd, cerddor. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Edward Randles, telynor ac organydd dall. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Henry Mills, arloeswr gyda chanu cynulleidfaol yng Nghymru. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ David Davies offeiriad Methodistaidd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
Rhestrau'r 19eg Ganrif yng Nghymru
1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899