Mae'r erthygl hon yn sôn am arwyddocâd arbennig y flwyddyn 1855 i Gymru a'i phobl.

Crwth Sain Ffagan; delwedd drwy ganiatâd.

Deiliaid

golygu

Digwyddiadau

golygu
  • 25 Chwefror - Drylliwyd yr agerlong Morna oddi ar North Bishop Rock, gan golli 21 o fywydau.[1]
  • 30 Mawrth - Mae fferi Afon Hafren o Gas-gwent yn suddo, a saith o bobl yn boddi.
  • Mae'r gwaith o adeiladu rhan gyntaf Rheilffordd Llanidloes a'r Drenewydd yn dechrau.
 

Celfyddydau a llenyddiaeth

golygu

Llyfrau newydd

golygu

Cerddoriaeth

golygu
  • Marwolaeth James Green o Bron y Garth, yr olaf o'r chwaraewyr crwth traddodiadol.[2]

Genedigaethau

golygu

Marwolaethau

golygu
 
Thomas Frankland Lewis

Tywydd

golygu

Rhwng 1855 ac 1858 effeithiwyd ar y tywydd gan guddlen o lwch llosgfynyddol a darddodd o nifer o chwyrndarddiadau gan gynnwys Feswfiws a Chotopacsi yn Ecwador. Cafwyd gaeaf oer nodedig a chofiadwy yn 1855.

Chwefror 1855

Mis Chwefror yn un o'r misoedd Chwefror oeraf ar gofnod (hyd 2000), oerach hyd yn oed na Chwefror 1740. Buasai'n ddigon oer i gynnal Ffair Rhew ar y Tafwys petasai hen Bont Llundain wedi sefyll tan hynny. 1-22 Chwefror yn oer iawn gydag eira mynych. 24-25 Chwefror: meiriol, gwyntoedd o'r de, glaw, daear llithrig o ganlyniad i "rew du".[9] Cofnodion yn Nhywyddiadur Llên Natur mis Chwefror, i'w gweld yma [1]).

Cyfeiriadau

golygu
  1. Jay Robert Nash (18 Mai 1976). Darkest Hours. M. Evans. t. 683. ISBN 978-1-59077-526-4.
  2. Budkavlen. F. W. Unggrens bok tryckeri. 1952. t. 10.
  3. [Griffith, R. D., (1953). DAVIES, DAVID THOMAS FFRANGCON (1855 - 1918), datganwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 28 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-DAVI-FFR-1855
  4. Jones, D. G., (1953). EVANS, EVAN (‘Ieuan Glan Geirionydd’; 1795 - 1855), offeiriad a bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 28 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-EVAN-EVA-1795
  5. Williams, D., (1953). LEWIS, Syr THOMAS FRANKLAND (1780 - 1855), gwleidyddwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 28 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-LEWI-FRA-1780
  6. Lloyd, E., & Sweetman, J. (2014, September 25). Somerset, FitzRoy James Henry [known as Lord FitzRoy Somerset], first Baron Raglan (1788–1855), army officer. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 27 Jul. 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-26007
  7. Evans, E. L., (1953). DAVIES, JOHN (1772 - 1855), cenhadwr ac athro ysgol. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 24 Gorffennaf 2020
  8. Jenkins, R. T., (1953). EDWARDS, WILLIAM (1790 - 1855), ‘Gwilym Callestr’ (ond y mae'n llawer mwy hysbys dan yr enw ‘Wil Ysgeifiog’), bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 28 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-EDWA-WIL-1790
  9. Kington, J. (2010), Climate and Weather Collins