1850au yng Nghymru

Mae'r erthygl hon yn sôn am arwyddocâd arbennig y degawd 1850–1859 i Gymru a'i phobl.

Hen Wlad fy Nhadau

Deiliaid

golygu

Gwobrau

golygu

Eisteddfod Genedlaethol Cymru

  • 1853 - "Islwyn" yn ennill y goron yn eisteddfod y Fenni .
  • 1858 - "Eisteddfod Fawr" yn Llangollen ; ymddangosiad cynnar seremoni'r Orsedd.

Llyfrau newydd

golygu
 
Ceinion Alun
 
Hysbyseb ar gyfer cerddoriaeth Ystorm Tiberias, Tanymarian

Cerddoriaeth

golygu
  • Y Blwch Cerddorol (casgliad o emynau ac anthemau) (1854)
  • Thomas Jones (Gogrynwr) - Gweddi Habacuc (cantata) (1851)
  • J. Ambrose Lloyd - Teyrnasoedd y Ddaear (1852)
  • Edward Stephen (Tanymarian) - Ystorm Tiberias (oratorio) (1852)
  • Ionawr 1856 - Cyfansoddwyd anthem genedlaethol Cymru, Hen Wlad Fy Nhadau, gan James James gyda geiriau gan ei dad Evan James .

Genedigaethau

golygu
 
Arthur Evans
 
Ceridwen Peris

Marwolaethau

golygu
 
Charles Watkin Williams-Wynn yw'r bachgen yn y llun hwn gan Joshua Reynolds o'i fam, Charlotte Williams-Wynn, a'i phlant.
 
Cofeb Ieuan Gwynedd, Tŷ Croes Isaf
 
Y mwyn Vivianite a enwyd ar ôl John Henry Vivian

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Catalog Gwasg Honno". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-07-26. Cyrchwyd 2019-07-26.
  2. Internet Archive - Ceinion Alun
  3. Y Gomerydd; Internet Archive
  4. Tafol y Beirdd - Internet Archive
  5. Davies, W. Ll., (1953). THOMAS, SIDNEY GILCHRIST (1850 - 1885), arbenigwr yn astudiaeth dur, a dyfeisydd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-THOM-GIL-1850
  6. Myres, J., & Snodgrass, A. (2007, May 24). Evans, Sir Arthur John (1851–1941), archaeologist. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 26 Gorffennaf 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-33032.
  7. Lewis, M., (1953). HUGHES, ELIZABETH PHILLIPS (1851 - 1925), addysgydd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-HUGH-PHI-1851
  8. Jones, E. D., (1953). EVANS, JOHN GWENOGFRYN (1852 - 1930), gweinidog Undodaidd, golygydd testunau Cymraeg cynnar ac arolygydd llawysgrifau Cymraeg. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-EVAN-GWE-1852
  9. Griffiths, G. M., (1953). EDWARDS, Syr FRANCIS (1852 - 1927), barwnig ac aelod seneddol. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-EDWA-FRA-1852
  10. Jenkins, R. T., (1953). DAVIES, Syr DAVID SAUNDERS (1852 - 1934), aelod seneddol. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-DAVI-SAU-1852
  11. Jones, T., (1953). EVANS, EVAN (Syr EVAN VINCENT EVANS yn ddiweddarach) (1851 - 1934), eisteddfodwr ac ysgrifennydd Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-EVAN-VIN-1851
  12. Davies, M. B., (1970). JONES, ALICE GRAY (‘Ceridwen Peris’; 1852 - 1943), awdures. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c2-JONE-GRA-1852
  13. Thomas, B., (1953). THOMAS, DAVID ALFRED (1856 - 1918), yr is-iarll RHONDDA 1af. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-THOM-ALF-1856
  14. Jenkins, R. T., (1953). DAVID, Syr TANNATT WILLIAM EDGEWORTH (1858 - 1934), daearegwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-DAVI-EDG-1858
  15. Jones, D. T., (1953). JONES, JOSIAH (TOWYN) (1858 - 1925), gweinidog gyda'r Annibynwyr ac aelod seneddol. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-JONE-TOW-1858
  16. Ellis, T. I., (1953). ELLIS, THOMAS EDWARD (1859 - 1899), aelod seneddol dros Feirionnydd (1886-99) a phrif chwip y blaid Ryddfrydol (1894-5). Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-ELLI-EDW-1859
  17. Davies, W. Ll., (1970). RHYS, ERNEST (PERCIVAL) (1859 - 1946), bardd, awdur, a golygydd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c2-RHYS-ERN-1859
  18. Escott, M. (2009, May 21). Wynn, Charles Watkin Williams (1775–1850), politician. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 26 Gorffennaf 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-30150.
  19. Price, D. (2004, September 23). Phillips, Thomas (1760–1851), philanthropist and surgeon. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 26 Gorffennaf 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-22175.
  20. Jones, F. P., (1953). JONES, EVAN (‘Ieuan Gwynedd’; 1820 - 1852), gweinidog a newyddiadurwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-JONE-EVA-1820
  21. Jenkins, R. T., (1953). JONES, JOHN (‘Tegid,’ neu ‘Ioan Tegid’; 1792 - 1852), clerigwr a llenor. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-JONE-JOH-1792
  22. John, A. (2008, May 24). Guest, Sir (Josiah) John, first baronet (1785–1852), ironmaster. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 26 Gorffennaf 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-11716
  23. Kidd, Charles, Williamson, David (gol.). Debrett's Peerage and Baronetage (rhifyn 1990). New York: St Martin's Press, 1990
  24. Anglesey, . (2008, January 03). Paget [formerly Bayly], Henry William, first marquess of Anglesey (1768–1854), army officer and politician. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 26 Gorffennaf 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-21112.
  25. Lloyd, E., & Sweetman, J. (2014, September 25). Somerset, FitzRoy James Henry [known as Lord FitzRoy Somerset], first Baron Raglan (1788–1855), army officer. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 26 Gorffennaf 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-26007
  26. Kidd, Charles, Williamson, David (golygyddion). Debrett's Peerage and Baronetage (rhifyn 1990). Efrog Newydd: St Martin's Press, 1990
  27. Newell, E. (2009, October 08). Vivian, John Henry (1785–1855), industrialist and politician. Oxford Dictionary of National Biography. Adalwyd 26 Gorffennaf 2019, o https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-47482.
  28. North, F. J., (1953). CONYBEARE, WILLIAM DANIEL (1787 - 1857), clerigwr a daearegwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-CONY-DAN-1787
  29. Edwards, G. A., (1953). JONES, JOHN (1796 - 1857), pregethwr amlwg a grymus neilltuol, a gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-JONE-JOH-1796
  30. Rees, J. F., (1953). OWEN, ROBERT (1771 - 1858), Sosialydd Utopaidd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-OWEN-ROB-1771
  31. Price, W. W., (1953). BAILEY (TEULU), Glanusk Park, sir Frycheiniog. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 26 Gor 2019, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-BAIL-GLA-1700