1800au yng Nghymru
Mae'r erthygl hon yn sôn am arwyddocâd arbennig y ddegawd 1800 - 1809 i Gymru a'i phobl.
Deiliaid
golygu- Tywysog Cymru - George (Sior IV yn ddiweddarach)
- Tywysoges Cymru - Caroline o Brunswick
Celfyddydau a llenyddiaeth
golyguLlyfrau newydd
golygu- J T Barber - A Tour Throughout South Wales and Monmouthshire (1803)
- Thomas Charles - The Welsh Methodists Vindicated (1802)
- Edward Davies
- Celtic Researches on the Origin, Traditions and Languages of the Ancient Britons (1804)
- The Mythology and Rites of the British Druids (1809)
- Robert Davies (Bardd Nantglyn)
- Barddoniaeth (1803)
- Ieithiadur neu Ramadeg Cymraeg (1808)
- Thomas Edwards (Twm o'r Nant) - Bannau y Byd (1808)
- John Evans - A Tour through part of North Wales in ... 1798 and at other times
- John Jones - A Development of ... Events calculated to restore the Christian Religion to its ... Purity (1800)
- Thomas Jones - A Cardiganshire Landlord's Advice to his Tenants (1800) (1800)
- Richard Llwyd - Beaumaris Bay (1800)
- The Myvyrian Archaiology of Wales, cyf. 1 (1801)
- William Ouseley - Epitome o Hanes Hynafol Persia (1800)
- William Owen Pughe - Geiriadur Cymraeg-Saesneg (1803)
- Abraham Rees - Y Cyclopaedia Newydd, cyf. 1 (1802)
- Thomas Roberts o Llwynrhudol - Amddiffyniad i'r Methodistiaid (1806)
- Azariah Shadrach - Allwedd Myfyrdod (1801)
- Charles Symmons - Life of Milton (1806)
- Richard Warner - Second Walk Through Wales (1800)
- Henry Wigstead - Remarks on a Tour to North and South Wales: In the Year 1797 (1800)
Cerddoriaeth
golygu- 1802
- Edward Jones (Bardd y Brenin) - Darnau Cerddorol a Barddonol y Beirdd Cymreig, cyf. 2
- 1806
- Casgliad o Hymnau gan mwyaf heb erioed eu hargraffu o'r blaen (Yn cynnwys argraffiad cyntaf rhai o emynau Ann Griffiths)
- 1807
- Anthem y Saint ... gan Evan Dafydd (casgliad o emynau)
Genedigaethau
golygu- 1800
- 4 Mawrth - Dr William Price, meddyg (bu f. 1893) [1]
- 6 Mawrth - Samuel Roberts (SR), Arweinydd Radical (bu f. 1885) [2]
- 20 Mehefin - Edward Douglas-Pennant, Barwn 1af Penrhyn (bu f. 1886) [3]
- 1 Hydref - Williams Evans, emynydd (bu f. 1880)
- 29 Tachwedd - David Griffith (Clwydfardd), bardd ac archdderwydd (bu f. 1894) [4]
- 1801
- 6 Chwefror - William Williams (Caledfryn), bardd a beirniad (bu f. 1869) [5]
- 18 Tachwedd - David Rees, gweinidog ac awdur (bu f. 1869)
- 23 Rhagfyr - William Watkin Edward Wynne, gwleidydd (bu f. 1880) [6]
- 1802
- Awst - Ebenezer Thomas, bardd (bu f. 1863)
- 24 Awst - William Rowlands (Gwilym Lleyn) (bu f. 1865)
- 8 Tachwedd
- Benjamin Hall, Barwn 1af Llanofer (bu f. 1867)
- William Rees (Gwilym Hiraethog), bardd ac awdur (bu f. 1883)
- 4 Rhagfyr - Calvert Jones, ffotograffydd arloesol (bu f. 1877)
- 12 Rhagfyr
- John Ryland Harris, argraffydd (bu f. 1823)
- Isaac Williams, bardd (bu f. 1865)
- dyddiad anhysbys - Thomas Robert Jones, sylfaenydd y Urdd Ddyngarol y Gwir Iforiaid (bu f. 1856)
- 1803
- 10 Mai - Christopher Rice Mansel Talbot, perchennog Castell Margam (bu f. 1890)
- 17 Hydref - Samuel Holland, diwydiannwr (bu f. 1892)
- dyddiad anhysbys - Owain Meirion, baledwr (bu f. 1868)
- 1806
- 1 Chwefror - Jane Williams (Ysgafell), awdur (bu f. 1885)
- 21 Ebrill - Syr George Cornewall Lewis, gwladweinydd (bu f. 1863)
- 1807
- dyddiad anhysbys - Syr William Milbourne James (barnwr) (ch. 1881)
- 1808
- dyddiad anhysbys - Syr John Henry Scourfield, awdur (bu f. 1876)
- 1809
- 18 Ionawr - John Gwyn Jeffreys, concholegydd (bu f. 1885)
- 17 Ebrill - Thomas Brigstocke, peintiwr (bu f. 1881)
- 24 Mai - William Chambers, gwleidydd (bu f. 1882)
- 26 Mai - George Thomas Clark, peiriannydd (bu f. 1885)
- 11 Awst - Robert Thomas (Ap Vychan), awdur (bu f. 1880)
- dyddiad anhysbys - Evan James, awdur yr anthem genedlaethol
Marwolaethau
golygu- 1800
- 14 Mawrth - Daines Barrington, hynafiaethydd a naturiaethwr (g 1727)
- 1802
- 28 Tachwedd - Robert Roberts, Clynnog, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd [7]
- 30 Tachwedd - Thomas Williams o Lanidan (g. 1737)
- 31 Rhagfyr - Francis Lewis, llofnodwr Datganiad Annibyniaeth America (b. 1713)
- dyddiad anhysbys - Joseph Hoare, academydd (g. 1709)
- 1804
- 20 Medi - Josiah Rees, gweinidog Undodaidd (g. 1744)
- 7 Rhagfyr - Morgan John Rhys, gweinidog y Bedyddwyr (g. 1760)
- 1805
- Awst - Ann Griffiths, bardd ac emynydd (g. 1776)
- 1807
- 18 Gorffennaf - Thomas Jones, mathemategydd (g. 1756)
- 1808
- 21 Ionawr - Richard Pennant, Barwn 1af Penrhyn (g. 1737)
- 1809
- Ebrill - Charles Francis Greville, sylfaenydd Aberdaugleddau (g. 1749)
- 28 Hydref - Hugh Pugh, gweinidog Annibynnol (g. 1779)
Gweler hefyd
golyguYr 1800au yng ngweddill y byd
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Nicholas, I. (1953). PRICE, WILLIAM (1800 - 1893), ‘dyn od’ a hyrwyddwr corff-losgiad. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 24 Gor 2019
- ↑ Parry, R. I., (1953). ROBERTS, SAMUEL (‘S.R.’; 1800 - 1885), gweinidog gyda'r Annibynwyr, golygydd, diwygiwr Radicalaidd. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 24 Gor 2019
- ↑ Richards, T., (1953). PENNANT (TEULU), Penrhyn, ger Llandegai.. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 24 Gor 2019
- ↑ Williams, D., (1953). GRIFFITH, DAVID (‘Clwydfardd’ 1800 - 1894), bardd eisteddfodol ac archdderwydd. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 24 Gor 2019
- ↑ Jones, F. P., (1953). WILLIAMS, WILLIAM (‘Caledfryn’; 1801 - 1869), gweinidog gyda'r Annibynwyr, bardd, a beirniad. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 24 Gor 2019
- ↑ Davies, W. Ll., (1953). WYNNE (TEULU), Peniarth, Sir Feirionnydd.. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 24 Gor 2019
- ↑ "ROBERTS, ROBERT (1762 - 1802), pregethwr gyda'r Methodistiaid Calfinaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2019-09-02.
1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899