1831 yng Nghymru
Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1831 i Gymru a'i phobl
.jpg)
Digwyddiadau
golygu
- Cyfrifiad 1831 yn ddangos mae Merthyr Tudful oedd y dref fwyaf yng Nghymru
- Gwrthryfel y gweithwyr ym Merthyr Tudful
- Edward Pryce Lloyd, Barwn 1af Mostyn yn newid ei enw i Edward Pryce Lloyd-Mostyn drwy drywdded brenhinol
- Collwyd 130 o fywydau yn llongddrylliad y stemar padl Rothsay Castle yn ar Draeth Lafan
- Richard Bulkeley Williams-Bulkeley yn cael ei ethol yn Aelod Seneddol Biwmares
- Ordeinio Thomas Elias (Bardd Coch) yn weinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd [1]
- Yr Arglwydd Ystys Syr William Milbourne James yn cael ei alw i'r bar yn Lincoln's Inn [2]
- Robert Meredith, argraffydd Cymraeg yn yr Unol Daleithiau, yn ymfudo i'r America [3]
- Charles Nice Davies yn cael ei benodi yn llyfrgellydd Llyfrgell yr Annibynwyr [4]
Celfyddydau a llenyddiaeth
golygu
Llyfrau newydd
golygu- Thomas Lloyd Jones (Gwenffrwd) - Ceinion Awen y Cymmry [5]
- John Evans (I. D. Ffraid) - Hanes yr Iddewon
- Isaac Jones - Geiriadur Ysgrythyrol
- Benjamin Jones (P A Môn) - Y Cronicl, neu Draethawd ar Fedydd
- Thomas Williams (Eos Gwynfa) - Manna'r Anialwch
- William Davies Leathart - The Origin and Progress of the Gwyneddigion Society of London. Instituted M.DCC.LXX [6]
- William Jones - Hanes Cymmanfa y Bedyddwyr [7]
- Thomas Phillips - Esboniad Byr ar y Testament Newydd [8]
- Daniel Evans (Daniel Ddu o Geredigion) - Gwinllan y Bardd [9]
Cerddoriaeth
golygu- Daniel Rees - Casgliad o Psalmau a Hymnau [10]
Genedigaethau
golygu.jpg)
- 20 Mai, David Saunders - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (bu farw 1892) [11]
- 14 Ionawr, John David Davies - hynafiaethydd (bu farw 1911) [12]
- 23 Chwefror, James Bilsland Hughes - cerddor (bu farw 1878)
- 31 Mawrth, Lewis William Lewis (Llew Llwyfo) - bardd, nofelydd, a newyddiadurwr (bu farw 1901) [13]
- 13 Ebrill, Richard Jones Owen (Glaslyn) - bardd a llenor (bu farw 1909) [14]
- 28 Ebrill, Godfrey Morgan, Is-iarll 1af Tredegar - milwr a gwleidydd (bu farw 1913) [15]
- Mai, David Roberts (Dewi Havhesp) - bardd (bu farw 1884) [16]
- 3 Mai, Syr Walter Morgan, Barwnig 1af - arglwydd faer Llundain (bu farw 1916) [17]
- 16 Mai, David Edward Hughes - cerddor, ffisegwr a dyfeisydd (bu farw 1900) [18]
- 10 Gorffennaf, Hugh Jones - gweinidog gyda'r Bedyddwyr a phrifathro coleg (bu farw 1883) [19]
- 16 Awst, David Howell, (Llawdden) - deon (bu farw 1903) [20]
- 16 Hydref, John Jones (Eos Bradwen) - cerddor (bu farw 1899) [21]
- 5 Tachwedd, Anna Leonowens - athrawes plant Mongkut, brenin Siam. Anfarwolwyd yn y sioe gerdd The King and I
- 8 Rhagfyr, William Dykins (Dirwynydd) - llenor a bardd gwlad (bu farw 1872) [22]
- 14 Rhagfyr, Griffith John - cenhadwr (bu farw 1912) [23]
- 31 Rhagfyr, Charles Heath - argraffydd (g. 1761) [24]
- Dyddiad anhysbys
- William Davies (Gwilym Teilo) - llenor, bardd a hanesydd (bu farw 1892) [25]
- Robert Prys Morris - hanesydd a hynafiaethydd (bu farw 1890)
- William Hugh Evans - gweinidog gyda'r Wesleaid, a llenor (bu farw 1909)
- Richard Owens - pensaer capeli a The Welsh Streets yn Lerpwl (bu farw 1891) [26]
- James Hughes - (Iago Bencerdd) - Cerddor (bu farw 1878)
Marwolaethau
golygu.jpg)
- Ionawr Thomas Jones - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, ac esboniwr (g. 1761) [27]
- 7 Ionawr, Edward Davies - clerigwr ac awdur llyfrau (g.1756) [28]
- 8 Mawrth, Nathaniel Rowland - gweinidog ac offeiriad eglwysig (g. 1749) [29]
- 30 Mawrth, Dafydd Jones (Dafydd Siôn Siâms) – bardd (g. 1743) [30]
- 10 Ebrill, James James - gweinidog Methodistaidd ac Annibynnol (g. 1760) [31]
- 8 Mehefin Sarah Siddons - actores (g. 1755) [32]
- 11 Awst, Cradock Glascott – clerigwr efengylaidd (g. 1743) [33]
- 11 Awst, Jenkin Lewis - gweinidog ac athro Annibynnol (g. 1760) [34]
- 13 Awst, Dic Penderyn - glöwr a merthyr y dosbarth gweithiol (g. 1808) [35]
- 25 Awst, David Jones, Treffynnon - gweinidog gyda'r Annibynwyr, emynydd a cherddor (g 1770) [36]
- 29 Awst, John Williams - clerigwr Methodistaidd (g. 1747) [37]
- Rhagfyr, Edmund Francis - gweinidog gyda'r Bedyddwyr Albanaidd [38]
- 24 Rhagfyr, Maurice Evans - clerigwr efengylaidd (g. 1765) [39]
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "ELIAS, THOMAS ('Bardd Coch'; 1792 - 1855), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, ac emynydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "JAMES, Syr WILLIAM MILBOURNE (1807 - 1881), arglwydd ustus | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "MEREDITH, ROBERT (1823 - 1893), argraffydd yn U.D.A.; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "DAVIES, CHARLES NICE (1794 - 1842), gweinidog ac athro Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ Jones, Thomas Lloyd (1831). Ceinion awen y Cymmry: sef, Detholiad o waith y beirdd godidocaf, hen a ... Dinbych: Thomas Gee.
- ↑ "LEATHART, WILLIAM DAVIES (bu farw wedi 1840), hanesydd Cymdeithas y Gwyneddigion yn Llundain | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "JONES, WILLIAM (1790 - 1855), gweinidog a hanesydd y Bedyddwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "PHILLIPS, THOMAS (1772 - 1842), gweinidog Annibynnol ac athro | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "EVANS, DANIEL ('Daniel Ddu o Geredigion'; 1792 - 1846), offeiriad a bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "REES, DANIEL (1793 - 1857), clerigwr ac emynydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ David Saunders - Y Bywgraffiadur Cymreig
- ↑ "DAVIES, JOHN DAVID (1831 - 1911), hynafiaethydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ Rowlands, Eryl Wyn. (2001). Y Llew oedd ar y llwyfan. Caernarfon: Gwasg Pantycelyn. ISBN 1-903314-24-0. OCLC 48785563.
- ↑ "OWEN, RICHARD JONES ('Glaslyn'; 1831-1909), bardd a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "Morgan, Godfrey Charles, Viscount Tredegar (1831–1913), soldier and landowner | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. doi:10.1093/ref:odnb/94724. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "ROBERTS, DAVID ('Dewi Havhesp'; 1831 - 1884), bardd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "MORGAN, Syr WALTER VAUGHAN (1831 - 1916), arglwydd faer Llundain | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "HUGHES, DAVID EDWARD (1831 - 1900), physegwr a dyfeisydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "JONES, HUGH (1831 - 1883), gweinidog gyda'r Bedyddwyr a phrifathro coleg | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "HOWELL, DAVID ('Llawdden'; 1831 - 1903); | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-02-27.
- ↑ "JONES, JOHN ('Eos Bradwen'; 1831 - 1899) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "DYKINS, WILLIAM ('Dirwynydd'; 1831 - 1872), llenor a bardd gwlad | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "JOHN, GRIFFITH (1831 - 1912), cenhadwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "HEATH, CHARLES (1761 - 1830), argraffydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-14.
- ↑ "DAVIES, WILLIAM ('Gwilym Teilo'; 1831 - 1892); llenor, bardd a hanesydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ Capeli Cymru: Richard Owens adalwyd 31 Mai 2016
- ↑ "JONES, THOMAS (1761 - 1831), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd, ac esboniwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "DAVIES, EDWARD (1756 - 1831), clerigwr ac awdur llyfrau | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "ROWLAND, NATHANIEL (1749 - 1831), clerigwr Methodistaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "JONES, DAFYDD ('Dafydd Siôn Siâms'; 1743 - 1831), cerddor, bardd, a llyfr-rwymwr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "JAMES, JAMES (1760 - 1831), gweinidog Methodistaidd ac Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "SIDDONS, SARAH (1755 - 1831), actores | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "GLASCOTT, CRADOCK (1743 - 1831), clerigwr efengylaidd brwd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "LEWIS, JENKIN (1760 - 1831), gweinidog ac athro Annibynnol | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "LEWIS, RICHARD ('Dic Penderyn'; 1807/8 - 1831) | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "JONES, DAVID (1770 - 1831), gweinidog gyda'r Annibynwyr, emynydd a cherddor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "WILLIAMS, JOHN (1747 - 1831), clerigwr Methodistaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "FRANCIS, EDMUND (1768 - 1831), gweinidog gyda'r Bedyddwyr Albanaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
- ↑ "EVANS, MAURICE (1765 - 1831), clerigwr efengylaidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-03-15.
Rhestrau'r 19eg Ganrif yng Nghymru
1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899