Talacharn
Tref yng nghymuned Treflan Lacharn, Sir Gaerfyrddin, Cymru, yw Talacharn neu Lacharn[1] (Saesneg: Laugharne).[2] Mae'n fwyaf enwog fel y lle y treuliodd Dylan Thomas lawer o amser tua diwedd ei oes, ac mae'r Boathouse lle roedd yn ysgrifennu yn fyd-enwog. Roedd ei gartref cyntaf yn Gosport Street.
Math | tref |
---|---|
Poblogaeth | 2,942 |
Sefydlwyd | |
Daearyddiaeth | |
Sir | Treflan Lacharn |
Gwlad | Cymru |
Cyfesurynnau | 51.7694°N 4.4631°W |
Cod OS | SN301109 |
Cod post | SA33 |
Gwleidyddiaeth | |
AS/au Cymru | Samuel Kurtz (Ceidwadwyr) |
AS/au y DU | Ann Davies (Plaid Cymru) |
- Am y cwmwd canoloesol o'r un enw, gweler Talacharn (cwmwd).
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Samuel Kurtz (Ceidwadwyr)[3] ac yn Senedd y DU gan Ann Davies (Plaid Cymru).[4]
Hanes
golyguCodwyd Gastell Talacharn gan Rhys ap Gruffudd yn y ddeuddegfed ganrif.
Ym 1307 rhoddodd y Normaniaid siarter i'r dref, sydd mewn grym hyd heddiw. Fel mewn llawer o drefi a oresgynnwyd gan y Normaniaid ac sydd wedi parhau'n Seisnig hyd heddiw, does fawr o Gymraeg i'w chlywed yn Nhalacharn.
Yma roedd tŷ Madam Bevan a gysylltir ag Ysgolion Cylchynol Griffith Jones Llanddowror. Safai rhwng Neuadd y Dref a Cliff Chapel ond fe'i tynnwyd i lawr ym 1859. Yn y tŷ hwn y bu Griffith Jones farw ym 1761.
Pobl o Dalacharn
golygu- Peter Williams (1723–1796), awdur ac esboniwr Beiblaidd
- Agnes Mason (1849-1941), lleian, sylfaenydd yr urdd grefyddol Anglicanaidd, Cymuned y Teulu Sanctaidd
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 25 Chwefror 2022
- ↑ Gwefan Senedd Cymru
- ↑ Gwefan Senedd y DU
Dolen allanol
golygu- Gwefan y dref Archifwyd 2007-09-27 yn y Peiriant Wayback
Trefi
Caerfyrddin · Castellnewydd Emlyn · Cydweli · Hendy-gwyn · Llandeilo · Llanelli · Llanybydder · Llanymddyfri · Porth Tywyn · Rhydaman · Sanclêr · Talacharn
Pentrefi
Aberarad · Aberbowlan · Abercrychan · Abergorlech · Abergwili · Aber-nant · Alltwalis · Babel · Bace · Bancycapel · Bancyfelin · Y Betws · Bethlehem · Blaengweche · Blaenos · Blaen-waun · Blaen-y-coed · Brechfa · Broadway · Bronwydd · Bron-y-gaer · Bryn · Brynaman · Bryn Iwan · Bwlch-clawdd · Bwlchnewydd · Bynea · Caeo · Capel Dewi · Capel Gwyn · Capel Hendre · Capel Isaac · Capel Iwan · Capel Seion · Carmel · Carwe · Cefn-bryn-brain · Cefneithin · Cefn-y-pant · Cenarth · Cilgwyn · Cilsan · Cil-y-cwm · Croesyceiliog · Cross Hands · Crug-y-bar · Crwbin · Cwm-ann · Cwm-bach (1) · Cwm-bach (2) · Cwm-du · Cwmduad · Cwmfelin-boeth · Cwmfelinmynach · Cwmgwili · Cwmhiraeth · Cwmifor · Cwmisfael · Cwmllyfri · Cwm-miles · Cwm-morgan · Cwm-pen-graig · Cwrt-henri · Cwrt-y-cadno · Cynghordy · Cynheidre · Cynwyl Elfed · Derwen-fawr · Derwydd · Dinas · Dolgran · Dre-fach · Dre-fach Felindre · Dryslwyn · Dyffryn Ceidrych · Efail-wen · Esgair · Felin-foel · Felin-gwm · Felin-wen · Foelgastell · Ffair-fach · Ffaldybrenin · Ffarmers · Fforest · Ffynnon · Garnant · Garthynty · Gelli-aur · Gelli-wen · Glanaman · Glan Duar · Glan-y-fferi · Gorllwyn · Gors-las · Gwernogle · Gwyddgrug · Gwynfe · Hebron · Yr Hendy · Henllan · Henllan Amgoed · Hermon · Horeb · Login · Llanarthne · Llanboidy · Llan-dawg · Llandeilo Abercywyn · Llandre (1) · Llandre (2) · Llandybïe · Llandyfaelog · Llandyry · Llanddarog · Llanddeusant · Llanddowror · Llanedi · Llanegwad · Llanfair-ar-y-bryn · Llanfallteg · Llanfihangel Aberbythych · Llanfihangel Abercywyn · Llanfihangel-ar-Arth · Llanfihangel-uwch-Gwili · Llanfynydd · Llangadog · Llan-gain · Llangathen · Llangeler · Llangennech · Llanglydwen · Llangyndeyrn · Llangynin · Llangynnwr · Llangynog · Llanishmel · Llanllawddog · Llan-llwch · Llanllwni · Llanmilo · Llannewydd · Llannon · Llanpumsaint · Llansadwrn · Llan-saint · Llansawel · Llansteffan · Llanwinio · Llanwrda · Llan-y-bri · Llanycrwys · Llwyn-croes · Llwynhendy · Llwyn-y-brain (1) · Llwyn-y-brain (2) · Maenordeilo · Maerdy · Maes-y-bont · Marros · Meidrim · Meinciau · Merthyr · Morfa · Myddfai · Mynydd-y-garreg · Nantgaredig · Nant-y-caws · New Inn · Pant-gwyn · Pantyffynnon · Parc-y-rhos · Pedair Heol · Pen-boyr · Pen-bre · Pencader · Pencarreg · Peniel · Penrherber · Penrhiw-goch · Pentrecagal · Pentrecwrt · Pentrefelin · Pentre Gwenlais · Pentre Tŷ-gwyn · Pentywyn · Pen-y-banc · Pen-y-bont (1) · Pen-y-bont (2) · Pen-y-garn · Pen-y-groes · Pinged · Plas · Pont Aber · Pontaman · Pontantwn · Pont-ar-Gothi · Pont-ar-llechau · Pont-ar-sais · Pont Hafod · Pont-henri · Pont-iets · Pont-tyweli · Pontyberem · Porth-y-rhyd · Pum Heol · Pumsaint · Pwll · Pwll-trap · Ram · Rhandir-mwyn · Rhos · Rhosaman · Rhos-goch · Rhos-maen · Rhydargaeau · Rhydcymerau · Rhyd Edwin · Rhydowen · Rhyd-y-wrach · Salem · Sandy · Sarnau · Saron (1) · Saron (2) · Soar · Sylen · Taliaris · Talog · Talyllychau · Tir-y-dail · Trap · Trefechan · Trelech · Trimsaran · Twynllannan · Tŷ-croes · Y Tymbl · Waunclunda · Waun y Clyn · Ystrad Ffin