Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch ap Llywelyn Gaplan

Uchelwr diwylliedig a bardd (yn ôl pob tebyg) oedd Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch ap Llywelyn Gaplan (bl. ail hanner y 14g).

Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch ap Llywelyn Gaplan
Galwedigaeth	bardd

Bywgraffiad

Roedd yn gyfaill a chyfoeswr i'r bardd enwog Dafydd ap Gwilym ac yn gyfyrder i'r uchelwr a noddwr Rhydderch ab Ieuan Llwyd, gŵr y bu ganddo ran amlwg ym mywyd gwleidyddol a llenyddol Ceredigion yn y cyfnod dan sylw. Roedd Llywelyn yn un o noddwyr Dafydd ap Gwilym a ganodd ffug-farwnad ar ei ran i Rydderch ab Ieuan Llwyd. Canodd Llywelyn Goch ap Meurig Hen (bardd Lleucu Llwyd) gywydd i Lywelyn Fychan a Rhydderch gyda'i gilydd. Bu mab Llywelyn Fychan, Hywel, yn noddwr hefyd a chanodd Guto'r Glyn a Ieuan Deulwyn iddo.

Cerdd

Dim ond un gerdd a allai fod yn waith Llywelyn Fychan sydd ar glawr, ond dydy ei briodoldeb ddim yn sicr. Mae'n gerdd deimladwy sy'n galaru pobl a fu farw o ryw "haint y nodau" - y Pla Du efallai - ac felly o ddiddordeb i haneswyr hefyd fel tystiolaeth am y Pla yng Nghymru. Gan fod y gerdd yn cyfeirio at farwolaeth Dafydd ap Gwilym, yn ôl pob tebyg, mae lle da i gredu mai Llywelyn Fychan oedd yr awdur, er mai 'Llywelyn Fychan' yn unig yw'r enw geir yn y llawysgrifau.

Llyfryddiaeth

• Barry J. Lewis (gol.), 'Gwaith Llywelyn Fychan ap Llywelyn Foelrhon', Atodiad, Gwaith Madog Benfras ac eraill o feirdd y bedwaredd ganrif ar ddeg (Aberystwyth, 2007).

Cyfeiriadau

Beirdd yr Uchelwyr

Bedo Hafesb  · Bleddyn Ddu · Cadwaladr Cesail · Casnodyn · Rhisiart Cynwal · Wiliam Cynwal · Dafydd ab Edmwnd · Dafydd Alaw · Dafydd ap Gwilym · Dafydd ap Siencyn · Dafydd Benwyn · Dafydd Ddu o Hiraddug · Dafydd Gorlech · Dafydd Llwyd o Fathafarn · Dafydd Nanmor · Dafydd y Coed · Edward Dafydd · Deio ab Ieuan Du · Lewys Dwnn · Edward Maelor · Edward Sirc · Edward Urien · Einion Offeiriad · Gronw Ddu · Gronw Gyriog · Gruffudd ab Adda ap Dafydd · Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan · Gruffudd ap Dafydd ap Tudur · Gruffudd ap Llywelyn Lwyd · Gruffudd ap Maredudd ap Dafydd · Gruffudd ap Tudur Goch · Gruffudd Fychan ap Gruffudd ab Ednyfed · Gruffudd Gryg · Gruffudd Hiraethog · Gruffudd Llwyd · Gruffudd Llwyd ap Llywelyn Gaplan · Guto'r Glyn · Gutun Owain · Gwerful Fychan · Gwerful Mechain · Gwilym Ddu o Arfon · Gwilym Tew · Hillyn · Huw Cae Llwyd · Huw Ceiriog · Huw Cornwy · Huw Llŷn · Huw Pennant (I) · Huw Pennant (II) · Hywel ab Einion Lygliw · Hywel ap Mathew · Hywel Cilan · Hywel Ystorm · Ieuan ap Huw Cae Llwyd · Ieuan ap Hywel Swrdwal · Ieuan Brydydd Hir · Ieuan Du'r Bilwg · Ieuan Dyfi · Ieuan Gethin · Ieuan Llwyd ab y Gargam · Ieuan Tew Ieuanc · Iocyn Ddu ab Ithel Grach · Iolo Goch · Iorwerth ab y Cyriog · Iorwerth Beli · Iorwerth Fynglwyd · Ithel Ddu · Lewis ab Edward · Lewys Daron · Lewys Glyn Cothi · Lewys Môn · Lewys Morgannwg · Llywarch Bentwrch · Llywelyn ab y Moel · Llywelyn ap Gwilym Lygliw · Llywelyn Brydydd Hoddnant · Llywelyn Ddu ab y Pastard · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Foelrhon · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch · Llywelyn Goch ap Meurig Hen · Llywelyn Goch y Dant · Llywelyn Siôn · Mab Clochyddyn · Madog Benfras · Maredudd ap Rhys · Meurig ab Iorwerth · Morus Dwyfech · Owain Gwynedd · Owain Waed Da · Prydydd Breuan · Tomos Prys · Gruffudd Phylip · Phylip Siôn Phylip · Rhisiart Phylip · Rhys Cain · Rhys Nanmor · Siôn Phylip · Siôn Tudur · Raff ap Robert · Robert ab Ifan · Robin Ddu ap Siencyn · Rhisierdyn · Rhisiart ap Rhys · Rhys ap Dafydd ab Einion · Rhys ap Dafydd Llwyd · Rhys ap Tudur · Rhys Brydydd · Rhys Goch Eryri · Sefnyn · Simwnt Fychan · Siôn ap Hywel ap Llywelyn Fychan · Siôn ap Hywel Gwyn · Siôn Brwynog · Siôn Cent · Siôn Ceri · Sypyn Cyfeiliog · Trahaearn Brydydd Mawr · Tudur Aled · Tudur ap Gwyn Hagr · Tudur Ddall · Wiliam Llŷn · Y Mab Cryg · Y Proll · Yr Ustus Llwyd