Siôn Brwynog
Bardd llys Cymraeg o Ynys Môn oedd Siôn Brwynog (1510 — 1562). Roedd yn frodor o drefgordd Llanfflewin ym mhlwyf Llanrhuddlad. Roedd y cerddor, bardd a hynafiaethydd Robert ap Huw (1580-1665) o blwyf Llanddeusant, Môn, yn ŵyr iddo.
| Siôn Brwynog | |
|---|---|
| Ffugenw | Siôn Brwynog  |
| Ganwyd | 1510 |
| Bu farw | 1562 |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | bardd |
Bywyd a gwaith
golyguCedwir ar glawr sawl cerdd ganddo i uchelwyr ymhob cwr o ogledd Cymru, yn cynnwys teulu plas Bodychen ym Môn.[1] Canu mawl traddodiadol yw trwch ei gerddi. Yng nghyfnod y Diwygiad Protestannaidd amlygodd ei sêl dros "yr Hen Ffydd" trwy ymosod ar y Brotestaniaeth newydd a cheir cywydd ganddo 'I'r Ddwy Ffydd' sy'n dychanu Protestaniaeth ac yn clodfori Catholigiaeth.[2]
Ceir tystiolaeth nad oedd pob bardd llys yn derbyn fod crych a llyfn yn un o feiau gwaharddedig Cerdd Dafod. Yn ei gopi o ramadeg y beirdd mae Siôn Brwynog yn dadlau "nad oedd ef yn fai, ac y gellid ei ganu a'i warantu yn ddifai".[3]
Bu farw yn 1562. Canodd Wiliam Llŷn farwnad iddo.[4]
Llyfryddiaeth
golyguCeir testunau rhai o gerddi Siôn Brwynog yn Llawysgrifau Llansteffan.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Enid Roberts, Tai Uchelwyr y Beirdd 1350-1650 (Cyhoeddiadau Barddas, 1986), tud. 44.
- ↑ Meic Stephens (gol.), Cydymaith i Lenyddiaeth Cymru.
- ↑ Dafydd Johnston (gol.), Gwaith Lewys Glyn Cothi (Gwasg Prifysgol Cymru, 1995), rhagymadrodd, tud. xxxiv.
- ↑ Barddoniaeth Wiliam Llŷn a'i eirlyfr, gyda nodiadau gan y Parch. J. C. Morrice (Bangor: Jarvis a Foster, 1908).
Bedo Hafesb · Bleddyn Ddu · Cadwaladr Cesail · Casnodyn · Rhisiart Cynwal · Wiliam Cynwal · Dafydd ab Edmwnd · Dafydd Alaw · Dafydd ap Gwilym · Dafydd ap Siencyn · Dafydd Benwyn · Dafydd Ddu o Hiraddug · Dafydd Gorlech · Dafydd Llwyd o Fathafarn · Dafydd Nanmor · Dafydd y Coed · Edward Dafydd · Deio ab Ieuan Du · Lewys Dwnn · Edward Maelor · Edward Sirc · Edward Urien · Einion Offeiriad · Gronw Ddu · Gronw Gyriog · Gruffudd ab Adda ap Dafydd · Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan · Gruffudd ap Dafydd ap Tudur · Gruffudd ap Llywelyn Lwyd · Gruffudd ap Maredudd ap Dafydd · Gruffudd ap Tudur Goch · Gruffudd Fychan ap Gruffudd ab Ednyfed · Gruffudd Gryg · Gruffudd Hiraethog · Gruffudd Llwyd · Gruffudd Llwyd ap Llywelyn Gaplan · Guto'r Glyn · Gutun Owain · Gwerful Fychan · Gwerful Mechain · Gwilym Ddu o Arfon · Gwilym Tew · Hillyn · Huw Cae Llwyd · Huw Ceiriog · Huw Cornwy · Huw Llŷn · Huw Pennant (I) · Huw Pennant (II) · Hywel ab Einion Lygliw · Hywel ap Mathew · Hywel Cilan · Hywel Ystorm · Ieuan ap Huw Cae Llwyd · Ieuan ap Hywel Swrdwal · Ieuan Brydydd Hir · Ieuan Du'r Bilwg · Ieuan Dyfi · Ieuan Gethin · Ieuan Llwyd ab y Gargam · Ieuan Tew Ieuanc · Iocyn Ddu ab Ithel Grach · Iolo Goch · Iorwerth ab y Cyriog · Iorwerth Beli · Iorwerth Fynglwyd · Ithel Ddu · Lewis ab Edward · Lewys Daron · Lewys Glyn Cothi · Lewys Môn · Lewys Morgannwg · Llywarch Bentwrch · Llywelyn ab y Moel · Llywelyn ap Gwilym Lygliw · Llywelyn Brydydd Hoddnant · Llywelyn Ddu ab y Pastard · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Foelrhon · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch · Llywelyn Goch ap Meurig Hen · Llywelyn Goch y Dant · Llywelyn Siôn · Mab Clochyddyn · Madog Benfras · Maredudd ap Rhys · Meurig ab Iorwerth · Morus Dwyfech · Owain Gwynedd · Owain Waed Da · Prydydd Breuan · Tomos Prys · Gruffudd Phylip · Phylip Siôn Phylip · Rhisiart Phylip · Rhys Cain · Rhys Nanmor · Siôn Phylip · Siôn Tudur · Raff ap Robert · Robert ab Ifan · Robin Ddu ap Siencyn · Rhisierdyn · Rhisiart ap Rhys · Rhys ap Dafydd ab Einion · Rhys ap Dafydd Llwyd · Rhys ap Tudur · Rhys Brydydd · Rhys Goch Eryri · Sefnyn · Simwnt Fychan · Siôn ap Hywel ap Llywelyn Fychan · Siôn ap Hywel Gwyn · Siôn Brwynog · Siôn Cent · Siôn Ceri · Sypyn Cyfeiliog · Trahaearn Brydydd Mawr · Tudur Aled · Tudur ap Gwyn Hagr · Tudur Ddall · Wiliam Llŷn · Y Mab Cryg · Y Proll · Yr Ustus Llwyd
