Sypyn Cyfeiliog

Un o'r cywyddwyr cynnar oedd Sypyn Cyfeiliog, sef Dafydd Bach ap Madog Wladaidd (bl. tua 1340 – 1390). Er ein bod yn gwybod ei enw iawn, mae'n arfer cyfeirio ato fel rheol wrth ei enw barddol 'Sypyn Cyfeiliog'.

Sypyn Cyfeiliog
Ganwyd	14 g
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	bardd
Blodeuodd	1340, 1390

Bywgraffiad

Fel mae ei enw barddol yn awgrymu, gŵr o gwmwd Cyfeiliog, yn ne-orllewin Powys ar y ffin â Gwynedd a Deheubarth oedd Sypyn Cyfeiliog. Awgrymir yr enw "Sypyn" ei fod yn ddyn bychan o gorff. Ond dylid nodi hefyd fod trefgordd ganoloesol ger Machynlleth o'r enw "llety Suppyn". Mae achau Sypyn yn ansicr, er y gwyddom enw ei dad. Cofnodir uchelwr o'r enw Madog ap Dafydd ap Gruffudd a oedd yn ddisgynnydd i'r tywysog Owain Cyfeiliog ond does dim modd gwybod ai hwn oedd y bardd neu beidio.

Cerddi

Cedwir chwech o gerddi gan Sypyn Cyfeiliog. Maent yn cynnwys awdl foliant i Ddafydd ap Cadwaladr o Fachelldref a chywydd moliant i Harri Salsbri ac Annes Cwrtes o Leweni, yn Nyffryn Clwyd. Ceir pedwar cywydd serch ac englyn.

Cyfeiriadau ato

Ceir cyfeiriadau at Sypyn Cyfeiliog gan Gruffudd Unbais, sy'n awgrymu fod Sypyn yn noddwr y bardd hwnnw, gan Gruffudd Llwyd ap Dafydd ab Einion Llygliw a gan Hywel Dafi. Yn ogystal cyfeirir ato yn y darn rhyddiaith fwrlesg "Araith Iolo Goch", un o'r Areithiau Pros.

Llyfryddiaeth

• R. Iestyn Daniel (gol.), Gwaith Dafydd Bach ap Madog Wladaidd "Sypyn Cyfeiliog" a Llywelyn ab y Moel (Aberystwyth, 1998).

Cyfeiriadau

Beirdd yr Uchelwyr

Bedo Hafesb  · Bleddyn Ddu · Cadwaladr Cesail · Casnodyn · Rhisiart Cynwal · Wiliam Cynwal · Dafydd ab Edmwnd · Dafydd Alaw · Dafydd ap Gwilym · Dafydd ap Siencyn · Dafydd Benwyn · Dafydd Ddu o Hiraddug · Dafydd Gorlech · Dafydd Llwyd o Fathafarn · Dafydd Nanmor · Dafydd y Coed · Edward Dafydd · Deio ab Ieuan Du · Lewys Dwnn · Edward Maelor · Edward Sirc · Edward Urien · Einion Offeiriad · Gronw Ddu · Gronw Gyriog · Gruffudd ab Adda ap Dafydd · Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan · Gruffudd ap Dafydd ap Tudur · Gruffudd ap Llywelyn Lwyd · Gruffudd ap Maredudd ap Dafydd · Gruffudd ap Tudur Goch · Gruffudd Fychan ap Gruffudd ab Ednyfed · Gruffudd Gryg · Gruffudd Hiraethog · Gruffudd Llwyd · Gruffudd Llwyd ap Llywelyn Gaplan · Guto'r Glyn · Gutun Owain · Gwerful Fychan · Gwerful Mechain · Gwilym Ddu o Arfon · Gwilym Tew · Hillyn · Huw Cae Llwyd · Huw Ceiriog · Huw Cornwy · Huw Llŷn · Huw Pennant (I) · Huw Pennant (II) · Hywel ab Einion Lygliw · Hywel ap Mathew · Hywel Cilan · Hywel Ystorm · Ieuan ap Huw Cae Llwyd · Ieuan ap Hywel Swrdwal · Ieuan Brydydd Hir · Ieuan Du'r Bilwg · Ieuan Dyfi · Ieuan Gethin · Ieuan Llwyd ab y Gargam · Ieuan Tew Ieuanc · Iocyn Ddu ab Ithel Grach · Iolo Goch · Iorwerth ab y Cyriog · Iorwerth Beli · Iorwerth Fynglwyd · Ithel Ddu · Lewis ab Edward · Lewys Daron · Lewys Glyn Cothi · Lewys Môn · Lewys Morgannwg · Llywarch Bentwrch · Llywelyn ab y Moel · Llywelyn ap Gwilym Lygliw · Llywelyn Brydydd Hoddnant · Llywelyn Ddu ab y Pastard · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Foelrhon · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch · Llywelyn Goch ap Meurig Hen · Llywelyn Goch y Dant · Llywelyn Siôn · Mab Clochyddyn · Madog Benfras · Maredudd ap Rhys · Meurig ab Iorwerth · Morus Dwyfech · Owain Gwynedd · Owain Waed Da · Prydydd Breuan · Tomos Prys · Gruffudd Phylip · Phylip Siôn Phylip · Rhisiart Phylip · Rhys Cain · Rhys Nanmor · Siôn Phylip · Siôn Tudur · Raff ap Robert · Robert ab Ifan · Robin Ddu ap Siencyn · Rhisierdyn · Rhisiart ap Rhys · Rhys ap Dafydd ab Einion · Rhys ap Dafydd Llwyd · Rhys ap Tudur · Rhys Brydydd · Rhys Goch Eryri · Sefnyn · Simwnt Fychan · Siôn ap Hywel ap Llywelyn Fychan · Siôn ap Hywel Gwyn · Siôn Brwynog · Siôn Cent · Siôn Ceri · Sypyn Cyfeiliog · Trahaearn Brydydd Mawr · Tudur Aled · Tudur ap Gwyn Hagr · Tudur Ddall · Wiliam Llŷn · Y Mab Cryg · Y Proll · Yr Ustus Llwyd