Abaty Cwm-hir (cymuned)

plwyf eglwysig hanesyddol yng Nghymru

Pentref a chymuned ym Mhowys, Cymru, yw Abaty Cwm-hir[1] neu Abaty Cwm Hir (Saesneg: Abbeycwmhir neu Abbey Cwmhir). Saif ger Afon Clywedog, i'r gogledd o dref Llandrindod.

Abaty Cwm-hir
Mathcymuned, pentrefan Edit this on Wikidata
Poblogaeth235 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirPowys Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Arwynebedd5,932.43 ha Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau52.3303°N 3.3871°W Edit this on Wikidata
Cod SYGW04000247 Edit this on Wikidata
Cod OSSO055711 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auJames Evans (Ceidwadwyr)
AS/auFay Jones (Ceidwadwyr)
Map

Enwyd y pentref a'r gymuned ar ôl Abaty Cwm-hir, abaty Sistersaidd a sefydlwyd yn 1143. Dim ond adfeilion sydd ar ôl bellach, ond gan yr abaty yma yr oedd yr eglwys fwyaf o abatai Cymru. Yma y claddwyd Llywelyn ap Gruffudd.

Ail-adeiladwyd eglwys pentref Abaty Cwm-hir yn 1866. Mae yma dafarn, yr Happy Union Inn, sy'n adeilad cofrestredig. Adeiladwyd Neuadd Cwm-hir yn 1867. Mae Llwybr Glyn Dŵr yn mynd trwy'r gymuned.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan James Evans (Ceidwadwyr)[2] ac yn Senedd y DU gan Fay Jones (Ceidwadwyr).[3]

Cyfrifiad 2011 golygu

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[4][5][6][7]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Abaty Cwm-hir (pob oed) (235)
  
100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Abaty Cwm-hir) (28)
  
12.1%
:Y ganran drwy Gymru
  
19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Abaty Cwm-hir) (126)
  
53.6%
:Y ganran drwy Gymru
  
73%
Y nifer rhwng 16 – 64 oed sydd mewn gwaith (Abaty Cwm-hir) (21)
  
21.9%
:Y ganran drwy Gymru
  
67.1%

Cyfeiriadau golygu

  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
  2. "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-12-30.
  3. Gwefan Senedd y DU
  4. "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
  5. Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
  6. Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
  7. Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen marw]