Llanarmon Mynydd Mawr

Llanarmon Mynydd Mawr
Math	pentref
Daearyddiaeth
Sir	Powys
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	52.842°N 3.285°W
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Russell George (Ceidwadwyr)
AS/au y DU	Craig Williams (Ceidwadwr)
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Pentrefan a phlwyf eglwysig gwledig yng nghymuned Llanrhaeadr-ym-Mochnant, Powys, Cymru, yw Llanarmon Mynydd Mawr^[1] (weithiau Llanarmon Mynydd-Mawr mewn ffynonellau Saesneg).^[2] Saif yn ardal Maldwyn rhwng pentref Llanrhaeadr-ym-Mochnant a Llansilin fel ynys o dir rhyngddynt. Bu gynt yn rhan o Glwyd ac yn Sir Ddinbych cyn hynny. Yn yr Oesoed Canol roedd yn rhan o gantref Mochnant.

Mae Llanarmon yn un o sawl llan yng Nghymru a gysylltir â Sant Garmon.

Daw'r enw o fryn 534 medr Mynydd Mawr, yng nghanol y plwyf. Llifa afon Iwrch heibio i'r gorllewin o'r Mynyddd Mawr ar ei ffordd i lawr o Gwm Maen Gwynedd i afon Tanat. Rhed yr hen lôn rhwng pentref Llanrhaeadr-ym-Mochnant, i'r de, a Llanarmon Dyffryn Ceiriog, i'r gogledd, ar hyd ochr ddwyreiniol y plwyf ac yma y ceir y rhan fwyaf o'r preswylfeydd gwasgaredig ac eglwys y plwyf.

Hanes

Apwyntiwyd yr Esgob William Morgan, cyfieithydd y Beibl i'r Gymraeg, yn ficer Llanarmon Mynydd Mawr a phlwyf cyfagos Llanrhaeadr-ym-Mochnant yn 1578. Arosodd yn y swydd tan 1595 pan gafodd ei apwyntio'n Esgob Llandaf.

Cynrychiolaeth etholaethol

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Russell George (Ceidwadwyr)^[3] ac yn Senedd y DU gan Craig Williams (Ceidwadwr).^[4]

Cyfeiriadau

↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
↑ British Place Names; adalwyd 29 Rhagfyr 2021
↑ Gwefan Senedd Cymru
↑ Gwefan Senedd y DU

Dolen allanol

(Saesneg)Y plwyf mewn perthynas â llywodraeth leol^{[dolen farw]}

gw • sg • go

Trefi a phentrefi Powys

Trefi
Aberhonddu · Crucywel · Y Drenewydd · Y Gelli Gandryll · Llanandras · Llandrindod · Llanfair-ym-Muallt · Llanfyllin · Llanidloes · Llanwrtyd · Machynlleth · Rhaeadr Gwy · Talgarth · Y Trallwng · Tref-y-clawdd · Trefaldwyn · Ystradgynlais
Pentrefi
Abaty Cwm-hir · Aberbrân · Abercegir · Abercraf · Aberedw · Abergwesyn · Abergwydol · Aberhafesb · Aberhosan · Aberllynfi · Aber-miwl · Aberriw · Abertridwr · Aberysgir · Adfa · Arddlin · Bachelldref · Y Batel · Betws Cedewain · Beulah · Bochrwyd · Bontdolgadfan · Y Bontnewydd-ar-Wy · Bronllys · Bugeildy · Bwlch · Caersŵs · Capel Isaf · Capel Uchaf · Capel-y-ffin · Carno · Casgob · Castell Caereinion · Castell-paen · Cathedin · Cegidfa · Cemaes · Ceri · Cilmeri · Y Clas-ar-Wy · Clatter · Cleirwy · Cnwclas · Coedybrenin · Coelbren · Comins-coch · Crai · Craig-y-nos · Crugion · Cwmdu · Cwm-twrch · Darowen · Defynnog · Derwen-las · Dolanog · Dolfor · Dylife · Einsiob · Erwd · Esgairgeiliog · Felindre, Maldwyn · Felin-fach · Y Foel · Ffordun · Gaer · Garth · Glan-miwl · Glantwymyn · Glasgwm · Y Groes · Gwenddwr · Heol Senni · Isatyn · Kinnerton · Libanus · Llan · Llanafan Fawr · Llananno · Llanarmon Mynydd Mawr · Llanbadarn Fynydd · Llanbadarn Garreg · Llanbister · Llanbryn-mair · Llandinam · Llandrinio · Llandyfaelog Tre'r-graig · Llandysilio · Llandysul · Llan-ddew · Llanddewi yn Hwytyn · Llanddewi Ystradenni · Llanelwedd · Llanerfyl · Llanfair Caereinion · Llanfair Llythynwg · Llanfechain · Llanfihangel Nant Brân · Llanfihangel Nant Melan · Llanfihangel Rhydieithon · Llanfihangel Tal-y-llyn · Llanfihangel-yng-Ngwynfa · Llanfrynach · Llangadfan · Llangadwaladr · Llangamarch · Llangasty Tal-y-llyn · Llangatwg · Llangedwyn · Llan-gors · Llangurig · Llangynidr · Llangynllo · Llangynog · Llangynyw · Llanhamlach · Llanigon · Llanllugan · Llanllwchaearn · Llanllŷr · Llanrhaeadr-ym-Mochnant · Llansanffraid Cwmdeuddwr · Llansanffraid-ym-Mechain · Llansantffraed (Aberhonddu) · Llansantffraed-yn-Elfael · Llansilin · Llanwddyn · Llanwnnog · Llanwrin · Llanwrthwl · Llanwyddelan · Llanymynech · Llan-y-wern · Llawr-y-glyn · Llechfaen · Llowes · Llys-wen · Llywel · Llwydiarth · Manafon · Meifod · Merthyr Cynog · Mochdre · Nant-glas · Nantmel · Pandy · Pencelli · Pencraig · Penegoes · Pengefnffordd · Pennant Melangell · Pentrefelin · Penybont · Pen-y-bont-fawr · Pilalau · Pipton · Pont-faen · Pontneddfechan · Pontrobert · Pontsenni · Pwllgloyw · Saint Harmon · Sarn · Sarnau, Brycheiniog · Sarnau, Maldwyn · Sgethrog · Snead · Sycharth · Talachddu · Talerddig · Tal-y-bont · Tal-y-bont ar Wysg · Tirabad · Trallong · Trecastell · Trefeca · Trefeglwys · Tregynon · Trelystan · Tre'r-llai · Tretŵr · Tre-wern · Walton · Yr Ystog

[1] "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.

[2] British Place Names; adalwyd 29 Rhagfyr 2021

[3] Gwefan Senedd Cymru

[4] Gwefan Senedd y DU

[1]

[2]

[3]

[4]