Gruffudd Phylip
Bardd proffesiynol o ardal Ardudwy, Meirionnydd, oedd Gruffudd Phylip (bu marw yn 1666). Mae'n cael ei ystyried yn un o'r clerwyr olaf.
| Gruffudd Phylip | |
|---|---|
| Ganwyd | 17 g  Ardudwy |
| Bu farw | 1666 |
| Dinasyddiaeth |  Cymru |
| Galwedigaeth | bardd |
| Tad | Siôn Phylip |
| Llinach | Phylipiaid Ardudwy |
Bywgraffiad golygu
Roedd yn un o'r teulu o feirdd o Ardudwy yn yr 16g a'r ganrif olynnol a adnabyddir fel Phylipiaid Ardudwy. Roeddent yn ddisgynyddion i ymsefydlwyr Normanaidd yn yr ardal yn y 12g ond cawsont eu cymathu i'r gymdeithas Gymreig o'u cwmpas. Mae'r Phylipiaid yn cynrychioli to olaf Beirdd yr Uchelwyr, y beirdd proffesiynol a ganai i uchelwyr Cymru yn yr Oesoedd Canol Diweddar a dechrau'r Cyfnod Modern. Arferent fynd ar deithiau clera gan ymweld ac aelwydau mawr gogledd Cymru. Mae eu gwaith yn ddrych i gymdeithas y cyfnod a'r newidiadau a welwyd.
Roedd Gruffudd yn fab i'r bardd Siôn Phylip ac yn frawd i fardd arall yn y teulu, sef Phylip Siôn Phylip. Mae Gruffudd yn cael ei ystyried yn un o'r clerwyr olaf. Arferai Gruffudd clera o gwmpas aelwydydd gogledd Cymru, ac yn enwedig Eifionydd ac Ardudwy. Roedd ei noddwyr yn cynnwys Fychaniaid Corsygedol, Ardudwy.
Cerddi golygu
Ceir tua thrigain cywydd o waith Gruffudd ar glawr heddiw. Cyfansoddodd nifer o gerddi ar y mesurau rhydd hefyd, ac mae'r ffaith yna ynddi ei hun yn dangos faint oedd y traddodiad barddol wedi dirywio erbyn cyfnod Gruffudd. Mae ei gerddi yn cynnwys cywydd moliant i Owen Wynne o'r Glyn ar achlysur ei briodas (1661) a chywydd marwnad i'w dad, Siôn Phylip (m. 1620).
| Mae gan Wicidestun destun sy'n berthnasol i'r erthygl hon: |
Bedo Hafesb · Bleddyn Ddu · Cadwaladr Cesail · Casnodyn · Rhisiart Cynwal · Wiliam Cynwal · Dafydd ab Edmwnd · Dafydd Alaw · Dafydd ap Gwilym · Dafydd ap Siencyn · Dafydd Benwyn · Dafydd Ddu o Hiraddug · Dafydd Gorlech · Dafydd Llwyd o Fathafarn · Dafydd Nanmor · Dafydd y Coed · Edward Dafydd · Deio ab Ieuan Du · Lewys Dwnn · Edward Maelor · Edward Sirc · Edward Urien · Einion Offeiriad · Gronw Ddu · Gronw Gyriog · Gruffudd ab Adda ap Dafydd · Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan · Gruffudd ap Dafydd ap Tudur · Gruffudd ap Llywelyn Lwyd · Gruffudd ap Maredudd ap Dafydd · Gruffudd ap Tudur Goch · Gruffudd Fychan ap Gruffudd ab Ednyfed · Gruffudd Gryg · Gruffudd Hiraethog · Gruffudd Llwyd · Gruffudd Llwyd ap Llywelyn Gaplan · Guto'r Glyn · Gutun Owain · Gwerful Fychan · Gwerful Mechain · Gwilym Ddu o Arfon · Gwilym Tew · Hillyn · Huw Cae Llwyd · Huw Ceiriog · Huw Cornwy · Huw Llŷn · Huw Pennant (I) · Huw Pennant (II) · Hywel ab Einion Lygliw · Hywel ap Mathew · Hywel Cilan · Hywel Ystorm · Ieuan ap Huw Cae Llwyd · Ieuan ap Hywel Swrdwal · Ieuan Brydydd Hir · Ieuan Du'r Bilwg · Ieuan Dyfi · Ieuan Gethin · Ieuan Llwyd ab y Gargam · Ieuan Tew Ieuanc · Iocyn Ddu ab Ithel Grach · Iolo Goch · Iorwerth ab y Cyriog · Iorwerth Beli · Iorwerth Fynglwyd · Ithel Ddu · Lewis ab Edward · Lewys Daron · Lewys Glyn Cothi · Lewys Môn · Lewys Morgannwg · Llywarch Bentwrch · Llywelyn ab y Moel · Llywelyn ap Gwilym Lygliw · Llywelyn Brydydd Hoddnant · Llywelyn Ddu ab y Pastard · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Foelrhon · Llywelyn Fychan ap Llywelyn Goch · Llywelyn Goch ap Meurig Hen · Llywelyn Goch y Dant · Llywelyn Siôn · Mab Clochyddyn · Madog Benfras · Maredudd ap Rhys · Meurig ab Iorwerth · Morus Dwyfech · Owain Gwynedd · Owain Waed Da · Prydydd Breuan · Tomos Prys · Gruffudd Phylip · Phylip Siôn Phylip · Rhisiart Phylip · Rhys Cain · Rhys Nanmor · Siôn Phylip · Siôn Tudur · Raff ap Robert · Robert ab Ifan · Robin Ddu ap Siencyn · Rhisierdyn · Rhisiart ap Rhys · Rhys ap Dafydd ab Einion · Rhys ap Dafydd Llwyd · Rhys ap Tudur · Rhys Brydydd · Rhys Goch Eryri · Sefnyn · Simwnt Fychan · Siôn ap Hywel ap Llywelyn Fychan · Siôn ap Hywel Gwyn · Siôn Brwynog · Siôn Cent · Siôn Ceri · Sypyn Cyfeiliog · Trahaearn Brydydd Mawr · Tudur Aled · Tudur ap Gwyn Hagr · Tudur Ddall · Wiliam Llŷn · Y Mab Cryg · Y Proll · Yr Ustus Llwyd