Indecs amrywiaeth ieithyddol

Gall yr indecs amrywiaeth ieithyddol (LDI) cyfeirio at naill ai Indecs Amrywiaeth (iaith) Greenberg neu'r Indecs Amrywiaeth Ieithyddol (ILD) cysylltiedig o Terralingua, sy'n mesur newidiadau yn yr LDI sylfaenol dros amser.

Map y byd yn ôl yr indecs amrywiaeth ieithyddol (mewn cyfrannedd llinol â'r dwyster cysgodi). Daw'r data o'r 18fed rhifyn o'r Ethnologue: Languages of the World.

Indecs Amrywiaeth Greenberg (LDI) yw'r tebygolrwydd y bydd gan ddau berson a ddewisir o'r boblogaeth ar hap famiaith wahanol; felly mae'n amrywio o 0 (mae gan bawb yr un famiaith) i 1 (nid oes gan unrhyw dau berson yr un famiaith). Mae'r ILD yn mesur sut mae'r LDI wedi newid dros amser; mae ILD byd-eang o 0.8 yn nodi colled amrywiaeth o 20% ers 1970, ond mae cymarebau uwch nag 1 yn bosib, ac wedi ymddangos mewn indecsau rhanbarthol.

Mae cyfrifiant yr indecs amrywiaeth yn seiliedig ar boblogaeth pob iaith fel cyfran o gyfanswm y boblogaeth. Ni all y mynegai roi cyfrif llawn am fywiogrwydd ieithoedd. Hefyd, mae'r gwahaniaeth rhwng iaith a thafodiaith yn gyfnewidiol ac yn aml yn wleidyddol. Mae nifer fawr o ieithoedd yn cael eu hystyried yn dafodieithoedd iaith arall gan rai arbenigwyr ac ieithoedd ar wahân gan eraill. Nid yw'r indecsau yn ystyried pa mor wahanol yw'r ieithoedd i'w gilydd, ac nid yw'n cofnodi defnydd ail iaith; mae'n ystyried dim ond cyfanswm yr ieithoedd gwahanol, a'u hamlder cymharol fel mamiaith.

Safleoedd yn ôl gwlad

SIL International (2017)

UNESCO (2009)

Rheng Gwlad LDI 1 Papua Gini Newydd 0.988 2 Camerŵn 0.974 3 Fanwatw 0.973 4 Ynysoedd Solomon 0.968 5 Gweriniaeth Canolbarth Affrica 0.959 6 Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo 0.948 7 Benin 0.933 8 Tsiad 0.933 9 De Swdan 0.929 10 Wganda 0.929 11 Cenia 0.927 12 Mosambic 0.926 13 Liberia 0.917 14 India 0.914 15 Togo 0.905 16 Arfordir Ifori 0.900 17 Nigeria 0.890 18 Mali 0.873 19 De Affrica 0.871 20 Tansanïa 0.871 21 Ethiopia 0.862 22 Gini Bisaw 0.859 23 Ghana 0.858 24 Gabon 0.846 25 Y Philipinau 0.842 26 Sierra Leone 0.841 27 Sambia 0.830 28 Bhwtan 0.827 29 Qatar 0.825 30 Gweriniaeth y Congo 0.821 31 Dwyrain Timor 0.819 32 Indonesia 0.816 33 Sint Maarten 0.816 34 Affganistan 0.790 35 Madagasgar 0.789 36 Namibia 0.779 37 Senegal 0.778 38 Gambia 0.776 39 Irac 0.761 40 Singapôr 0.761 41 Nepal 0.755 42 Pacistan 0.752 43 Gwlad Tai 0.752 44 Taleithiau Ffederal Micronesia 0.751 45 Caledonia Newydd 0.750 46 Angola 0.748 47 Gini 0.748 48 Gwam 0.736 49 Maleisia 0.735 50 Belîs 0.721 51 Bwrcina Ffaso 0.721 52 Israel 0.719 53 Ynysoedd Gogledd Mariana 0.719 54 Swrinam 0.709 55 Caribî yr Iseldiroedd 0.707 56 Yr_Emiradau_Arabaidd_Unedig 0.707 57 Gwlad Belg 0.700 58 Oman 0.698 59 Laos 0.697 60 Bosnia-Hertsegofina 0.694 61 Malawi 0.692 62 Saint Martin 0.689 63 Y Swistir 0.683 64 Tocelaw 0.679 65 Eritrea 0.672 66 Andorra 0.671 67 Bahrein 0.658 68 Monaco 0.652 69 Iran 0.638 70 Ffiji 0.632 71 São Tomé a Príncipe 0.630 72 Lwcsembwrg 0.622 73 Kuwait 0.605 74 Canada 0.603 75 Trinidad a Thobago 0.599 76 Simbabwe 0.597 77 Iemen 0.581 78 Niger 0.571 79 Brwnei 0.570 80 Bolifia 0.565 81 Comoros 0.551 82 Georgia 0.550 83 Ynysoedd Americanaidd y Wyryf 0.550 84 Guyane 0.549 85 Wallis a Futuna 0.548 86 Libia 0.538 87 Latfia 0.526 88 Myanmar 0.522 89 Gweriniaeth Pobl Tsieina 0.521 90 Gwatemala 0.518 91 Antigwa a Barbiwda 0.515 92 Gaiana 0.514 93 Casachstan 0.514 94 Yr Aifft 0.512 95 Gibraltar 0.511 96 Bahamas 0.509 97 Jibwti 0.504 98 Albania 0.503 99 Barbados 0.500 100 Ynysoedd Prydeinig y Wyryf 0.500 101 Gwlad Iorddonen 0.498 102 Macedonia 0.495 103 Taiwan 0.489 104 Wcrain 0.489 105 Nawrw 0.487 106 Ynysoedd Caiman 0.475 107 Estonia 0.473 108 Palau 0.470 109 Wsbecistan 0.466 110 Polynesia_Ffrengig 0.463 111 Moroco 0.461 112 Yr Eidal 0.460 113 Cirgistan 0.459 114 Ynysoedd Marshall 0.457 115 Tyrcmenistan 0.457 116 Réunion 0.452 117 Sri Lanca 0.446 118 Cyprus 0.444 119 Mayotte 0.438 120 Arwba 0.429 121 Sawdi Arabia 0.427 122 Belarws 0.411 123 Yr Iseldiroedd 0.405 124 Lithwania 0.404 125 Botswana 0.397 126 Moldofa 0.389 127 Syria 0.363 128 Algeria 0.360 129 Somalia 0.350 130 Twrci 0.345 131 Periw 0.339 132 Yr Almaen 0.336 133 Unol Daleithiau America 0.333 134 Ynys Norfolk 0.325 135 Bangladesh 0.318 136 Dominica 0.313 137 Swdan 0.307 138 Palesteina 0.303 139 Seland Newydd 0.291 140 Panama 0.287 141 Curaçao 0.285 142 Gini_Gyhydeddol 0.284 143 Rwsia 0.283 144 Sbaen 0.276 145 Tajicistan 0.276 146 Awstralia 0.274 147 Fietnam 0.267 148 Malta 0.255 149 Macau 0.253 150 Ffrainc 0.252 151 Slofacia 0.247 152 Montenegro 0.244 153 Saint Barthélemy 0.244 154 Awstria 0.234 155 Ynysoedd Cook 0.232 156 Mawritania 0.228 157 Bwlgaria 0.226 158 Sweden 0.226 159 Serbia 0.224 160 Mawrisiws 0.216 161 Paragwâi 0.215 162 Samoa America 0.210 163 Eswatini 0.209 164 Hong Cong 0.205 165 Aserbaijan 0.202 166 Libanus 0.198 167 Yr Ynys Las 0.196 168 Niue 0.192 169 Ecwador 0.182 170 Mongolia 0.179 171 Samoa 0.174 172 Y Ffindir 0.172 173 Slofenia 0.167 174 Yr Ariannin 0.165 175 Y Deyrnas Unedig 0.154 176 Rwmania 0.153 177 Ynysoedd Turks a Caicos 0.146 178 Anguilla 0.141 179 Jersey 0.136 180 Gwlad Groeg 0.123 181 Tiwnisia 0.122 182 Iwerddon 0.118 183 Seychelles 0.116 184 Wrwgwái 0.111 185 Saint-Pierre-et-Miquelon 0.110 186 Mecsico 0.106 187 Croatia 0.102 188 Cambodia 0.101 189 Brasil 0.099 190 Liechtenstein 0.092 191 Lesotho 0.091 192 Denmarc 0.089 193 Rwanda 0.089 194 Guadeloupe 0.083 195 Bermiwda 0.076 196 Y Weriniaeth Tsiec 0.072 197 Norwy 0.067 198 Portiwgal 0.066 199 Grenada 0.064 200 Pwerto Rico 0.060 201 Armenia 0.053 202 Nicaragwa 0.052 203 Montserrat 0.050 204 Gwlad Pwyl 0.050 205 Martinique 0.043 206 Gweriniaeth_Dominica 0.040 207 Feneswela 0.040 208 Hondwras 0.039 209 Tsile 0.036 210 Costa Rica 0.036 211 Japan 0.035 212 Hwngari 0.033 213 Tonga 0.029 214 Sant Lwsia 0.020 215 Twfalw 0.020 216 Colombia 0.019 217 Ciribati 0.019 218 Jamaica 0.017 219 Sant Kitts-Nevis 0.012 220 Sant Vincent a'r Grenadines 0.010 221 De Corea 0.010 222 Bwrwndi 0.007 223 Ynys y Garn 0.007 224 Gwlad yr Iâ 0.007 225 El Salfador 0.003 226 Ciwba 0.001 227 Haiti 0.000 228 Ynys Manaw 0.000 229 San Marino 0.000 230 Dinas y Fatican 0.000 231 Tiriogaeth Brydeinig Cefnfor India 0.000 232 Gogledd Corea 0.000

Rheng Gwlad LDI 1 Papua Gini Newydd .990 2 Fanwatw .972 3 Ynysoedd Solomon .965 4 Tansanïa .965 5 Gweriniaeth Canolbarth Affrica .960 6 Tsiad .950 7 Gweriniaeth Ddemocrataidd y Congo .948 8 Camerwn .942 9 India .930 10 Mosambic .929 11 Wganda .928 12 Gabon .919 13 Arfordir Ifori .917 14 Liberia .912 15 Angola .901 16 Cenia .901 17 Togo .897 18 Dwyrain Timor .897 19 Mali .876 20 Nigeria .870 21 De Affrica .869 22 Sambia .855 23 Gini Bisaw .853 24 Y Philipinau .849 25 Bhwtan .846 26 Indonesia .846 27 Ethiopia .843 28 Gweriniaeth y Congo .820 29 Sierra Leone .817 30 Namibia .808 31 Ghana .805 32 Iran .797 33 Taleithiau Ffederal Micronesia .792 34 Swrinam .788 35 Benin .785 36 Yr Emiradau Arabaidd Unedig .777 37 Bwrcina Ffaso .773 38 Senegal .772 39 Pacistan .762 40 Maleisia .758 41 Gwlad Tai .753 42 Eritrea .749 43 Gambia .748 44 Gini .748 45 Singapôr .748 46 Nepal .742 47 Gwlad Belg .734 48 Affganistan .732 49 Casachstan .701 50 Trinidad a Thobago .696 51 Belîs .693 52 Oman .693 53 Gwatemala .691 54 Bolifia .680 55 Laos .678 56 Cirgistan .670 57 Iorddonen .666 58 Israel .665 59 Bahrain .663 60 Norwy .657 61 Madagasgar .656 62 Niger .646 63 Mawrisiws .641 64 Sawdi Arabia .609 65 Qatar .608 66 Ffiji .607 67 Nawrw .596 68 Latfia .595 69 Yr Eidal .593 70 Jibwti .592 71 Moldofa .589 72 Swdan .587 73 Iemen .579 74 Georgia .576 75 Andorra .574 76 Macedonia .566 77 Kuwait .556 78 Comoros .551 79 Canada .549 80 Y Swistir .547 81 Ynysoedd Caiman .547 82 Awstria .540 83 Simbabwe .526 84 Monaco .521 85 Myanmar .521 86 Malawi .519 87 Yr Aifft .509 88 Syria .503 89 Lwcsembwrg .498 90 Gibraltar .498 91 San Marino .494 92 Wcrain .492 93 Tseina .491 94 Irac .484 95 Tajicistan .482 96 Estonia .476 97 Moroco .466 98 Brwnei .456 99 Gini Gyhydeddol .453 100 Botswana .444 101 Sbaen .438 102 Wsbecistan .428 103 Bosnia-Hertsegofina .416 104 Belarws .397 105 Yr Iseldiroedd .389 106 São Tomé a Príncipe .389 107 Arwba .387 108 Bahamas .386 109 Tyrcmenistan .386 110 Ynysoedd Cook .379 111 Periw .376 112 Aserbaijan .373 113 Cyprus .366 114 Libia .362 115 Serbia .359 116 Unol Daleithiau America .353 117 Paragwâi .347 118 Lithwania .339 119 Bangladesh .332 120 Mongolia .331 121 Panama .324 122 Dominica .313 123 Algeria .313 124 Sri Lanca .313 125 Slofacia .307 126 Twrci .289 127 Rwsia .283 128 Ffrainc .272 129 Antilles yr Iseldiroedd .266 130 Ecwador .264 131 Lesotho .260 132 Albania .257 133 Fietnam .234 134 Eswatini .228 135 Bwlgaria .224 136 Iwerddon .223 137 Yr Ariannin .213 138 Palesteina .208 139 Yr Almaen .189 140 Somalia .179 141 Gwlad Groeg .175 142 Slofenia .174 143 Armenia .174 144 Mawritania .172 145 Rwmania .168 146 Sweden .167 147 Ynysoedd Prydeinig y Wyryf .167 148 Libanus .161 149 Hwngari .158 150 Cambodia .157 151 Ynysoedd Turks a Caicos .145 152 Anguilla .140 153 Y Ffindir .140 154 Twfalw .139 155 Y Deyrnas Unedig .139 156 Mecsico .135 157 Liechtenstein .128 158 Awstralia .126 159 Seland Newydd .102 160 Wrwgwái .092 161 Barbados .091 162 Croatia .087 163 Nicaragwa .081 164 Gaiana .078 165 Palau .077 166 Niue .071 167 Cabo Verde .070 168 Y Weriniaeth Tsiec .069 169 Seychelles .067 170 Grenada .064 171 Gwlad Pwyl .060 172 Antigwa a Barbiwda .057 173 Hondwras .056 174 Tocelaw .054 175 Gweriniaeth Dominica .053 176 Denmarc .051 177 Costa Rica .050 178 Tsile .034 179 Ciribati .033 180 Brasil .032 181 Colombia .030 182 Japan .028 183 Ynysoedd Marshall .027 184 Montserrat .026 185 Feneswela .026 186 Portiwgal .022 187 Sant Lwsia .020 188 Gwlad yr Iâ .019 189 Malta .016 190 Tonga .014 191 Tiwnisia .012 192 Jamaica .011 193 Saint Kitts and Nevis .010 194 Maldives .010 195 Sant Vincent a'r Grenadines .009 196 El Salfador .004 197 Bwrwndi .004 198 Rwanda .004 199 De Corea .003 200 Samoa .002 201 Ciwba .001 202 Haiti .000 203 Saint Helena, Ascension a Tristan da Cunha None 204 Dinas y Fatican None 205 Montenegro None 206 Bermiwda None 207 Hong Cong None 208 Macau None 209 Gogledd Corea None