Croesor

pentref yng Ngwynedd

Pentref bychan yng nghymuned Llanfrothen, Gwynedd, Cymru, yw Croesor[1][2] ("Cymorth – Sain" ynganiad ). Saif yng Nghwm Croesor wrth droed Cnicht a'r Moelwyn Mawr yng Ngwynedd. Mae'r boblogaeth tua 105. Mae yno un capel ac ysgol gynradd, ond dim siop. Gellir cyrraedd yno ar hyd dwy ffordd fechan o ardal Llanfrothen. Yn y 18g roedd ffordd dyrpeg yn cysylltu Tan y Bwlch â Nantmor yn mynd trwy'r pentref.

Croesor
Mathpentrefan Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirGwynedd Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau52.9812°N 4.0405°W Edit this on Wikidata
Cod OSSH631446 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auMabon ap Gwynfor (Plaid Cymru)
AS/auLiz Saville Roberts (Plaid Cymru)
Map

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Mabon ap Gwynfor (Plaid Cymru)[3] ac yn Senedd y DU gan Liz Saville Roberts (Plaid Cymru).[4]

Datblygodd y pentref gyda thŵf y chwareli llechi yn y 19g. Mae sawl chwarel yn y cylch, yn enwedig Chwarel Croesor a Chwarel Rhosydd. Agorwyd Chwarel Croesor yn 1856 a daeth yn eithaf llewyrchus dan reolaeth Moses Kellow o gwmpas troad y ganrif. Adeiladwyd trac tram i ddod a'r llechi i lawr o'r chwarel. Datblygwyd y pentref gan Hugh Beaver Roberts, perchennog stâd Croesor.

Efallai fod y pentref yn fwyaf enwog fel cartref Bob Owen, Croesor y casglwr llyfrau ac ysgolhaig.

Agorwyd Ysgol Gynradd Croesor ym 1873, a caewyd yn 2008 oherwydd diffyg disgyblion.[5]

Cyfeiriadau Golygu

  1. "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 14 Hydref 2021.
  2. British Place Names; adalwyd 19 Ionawr 2022
  3. Gwefan Senedd Cymru
  4. Gwefan Senedd y DU
  5.  Cau Ysgol. Yr Wylan (Tachwedd 2008). Adalwyd ar 28 Mehefin 2012.
  Eginyn erthygl sydd uchod am Wynedd. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato